Сумын Алдарт уяач Т.Уламбаяр: Би 16 настайгаасаа морь уясан
Өвөрхангай аймгийн Уянга сумын Бөөрөлжүүт VI багийн харьяат, сумын Алдарт уяач Тоомойн Уламбаярын ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна. Тэрээр 1961 онд урт жалгын ам хэмээх газарт айлын зургаа дахь хүүхэд болон мэндэлжээ.
-Хурдан хүлгийн хийморьт сүсэглэн уяачийн эрдэмд шамдах болсон үеийн дурсамжаар яриагаа эхэлье.
-Миний аав уяач хүн. 1971 онд Төв аймгийн Жаргалант сумаас мал тууж яваад, хонгор, буурал хоёр гүү авчирч, хурд тарсан юм билээ. Гэхдээ тэрнээс өмнө намайг хүүхэд байхад морь уядаг л байлаа.
-Тэр хоёр гүүнээс олон хурдан адуу гарсан уу?
-Тэгсэн. Надад нэг том ухаа морь байсан нь шүдлэн, хязаалан, соёолондоо тус тус түрүүлсэн.
-Эцэг нь ямар азарга байсан юм бэ?
-Эцэг нь зээрд азарга байсан. Манай нутгийн “улаан” Пүрэвгал гэж өвгөнөөс авч байсан.
-Жаргалантаас ирдэг хоёр гүүний алиных нь төл юм?
-Буурлынх нь.
-Ухаа морийг хэдтэйгээс нь уялаа?
-Ухаа морийг шүдлэнгээс нь эхэлж уяад, тэр жилээ суманд түрүүлээд, хязаалан түрүүлээд, соёолондоо түрүүлсэн. Тэгээд би ч цэрэгт явсан.
-Та гурван жилийн цэрэг байв уу?
-Тийм ээ, гурван жилийн цэрэг. Би чинь 1979 онд цэрэгт яваад, ирэхэд наймтай байсан. Тэгээд 1983 онд гуравлаад, 1984 онд ес дээр ирсэн. Тэрнээс хойш жижиг наадмуудад зөндөө айрагдсан. Суманд бол 1984 оноос хойш айрагдаагүй.
-Дараа нь ямар морь уяв ?
-Нэг хонгор унага гарч, даагандаа сургуулийн баяраар түрүүлж, шүдлэн, хязаалан ахин түрүүлж, соёолондоо аман хүзүүдээд, хавчиг долоон настай морь 1988 онд суманд түрүүлээд, 1989 онд дахиж түрүүлсэн. Харин 1990 онд Хайрхандулаанд дөрөвлөөд, 1991 онд Амгаа ахад зарчихсан. Өөр бас нэг хонгор морь бий. Тэр 70 жилээр гурвалсан.
-Өөр таны нэрийг гаргасан ямар хурдан хүлгүүд байсан бэ?
-Би чинь хонгор морио зарчихаад гурван жил хэртэй завсарласан юм. Тэгээд бас нэг хонгор морь гарч уяж эхэлсэн. Энэ нь манай унаган адуу байгаа юм. Дааганд уяагүй. Шүдлэн долоогоор ирээд хязааландаа 70 жилээр гуравлаад, гүйцээгээд ес дээр ирсэн. Даанч хойтон жил хөл нь доголчихоод уяхаа больсон. Энэ жил нэг хүрэн, хээр хоёр үрээ уяж байна.
-Хонгор морь чинь нөгөө тойруулга гүүнээс гарсан уу?
-Үгүй ээ. Тойруулга гүүний эхийн эгчээс нь гарсан.
-Аймагт морь айрагдуулж байв уу?
-Үгүй ээ, сумандаа л наадаж ирлээ.
-Уяачийнхаа хувьд оролцсон хамгийн дурсамжтай наадам хэдэн онд тохиож байсан бэ?
-1988, 1989 онд хонгор морь хоёр жил дарааллан түрүүлэхэд сайхан л байлаа. Залуухан ч байж. Уясан болгон түрүүлээд байхаар ямар урамтай байсан гэж санана.
-Тухайн үедээ ямар үнээр зарсан юм бэ?
-Үнээ 1000-тай байхад хоёр тугалтай үнээ, нэг унагатай гүү, толгой салдаггүй мориор зарсан. Тухайн үедээ үнэтэй өгч байлаа.
-Та нэгдэл нийгмийн үед ямар мал маллаж байв?
-Сувай үхэр хариулж байлаа. Бас таван жил хэртэй мал туусан. Улаанбаатарт гурван жил, Дарханд нэг жил тууж байлаа.
-Танайханд уяач олон байна уу?
-Хоёр ах Пүрэвсамбуу, Отгонбаяр нар морь уядаг байлаа. Харамсалтай нь хоёулаа бурхан болсон.
-Танай хүүхдүүд морь уях уу?
-Энэ жилээс нэг банди уях гэж үзэж байна. Миний үеийн уяа ч гэж алга бололтой. Орчин үед шаал өөр болчихож. Одоо чинь дан тэжээлээр уях юм.
-Бидний яриа энд хүрээд өндөрлөж байна. Урилгыг маань хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- Өчигдөр, 17:46 минут Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- Өчигдөр, 11:21 минут МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
- 2023 оны 10-р сарын 28 -нд Өвгөн ноён М.Пүрэвжавын нэрэмжит уралдаануудын нэг…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна