З.Ганбаатар: Уяачдын эгнээ тэлж байгаа нь морин спорт хөгжих сайхан боломж юм

“ЭРДЭНЭТ ХҮЛЭГ” МСУХ-ны тэргүүн асан, аймгийн Алдарт уяач З.Ганбаатарын яриаг уншигч танаа хүргэж байна.
-“Эрдэнэт хүлэг“ МСУХ-ны тэргүүний албыг аваад бүсийн уралдаан зохион байгуулах томоохон үүргийг хүлээсэн санагдана?
-Юуны өмнө сэтгүүлийн уншигчдад энэ өдрийн мэндийг дэвшүүлье. “Эрдэнэт хүлэг” МСУХ-ны тэргүүний албыг 2010 оны 5 сард хүлээн аваад тэр даруй уяачдаа цуглуулан ойрын үед хийх ажлынхаа төлөвлөгөөг гаргаж байсан. Намайг холбооны тэргүүний ажлыг авахаас өмнө манай аймагт хангайн бүсийн уралдаан болох шийдвэрийг  г??аргачихсан байсан л даа. Тиймээс бид нэн тэргүүнд энэ асуудалд анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй болсон. Түүнчлэн ажлаа авснаас хойш хоёр сарын дараа АХ-ын 89 жилийн ой, залгаад 7 сарын 22,23-нд хангайн бүсийн улсын уралдаан болж, манай хамт олон тун амжилттай зохион байгуулж чадсан.
-Хэсэгтээ л яригдсан сайхан уралдаан болсон шүү?
- Ямар нэгэн будилаангүй сайхан уралдаан боллоо гэж олон хүн сайшаасан шүү. Бид уралдааны зохион байгуулалтаас гадна үзэгчийн тав тухад ихээхэн анхаарсан.
-Бүсийн уралдаануудаас бай шагналын хувьд нэлээн өндөр уралдаан болсон санагдаж байна?
-Өндөрт орно л доо. Бид 160-аад сая төгрөг гаргасан ба бүгдийг хандивын журмаар цуглуулсан. Үнэндээ бүсийн уралдаанд нэлээн хөрөнгө ордог. Бид уяачдын хөдөлмөрийг үнэлж урамшуулж байх нь зөв гэж үзэн шагналын сангаа ч нэлээн өндөр тавьсан. Түрүүлсэн морьдыг мотоцикль 10 сая төгрөгөөр, хүүхдийг нь унадаг дугуйгаар байлсан. Нийтдээ 30 хүүхдэд унадаг дугуй өгсөн. Түүнээс гадна зохион байгуулалтын хувьд анх удаа орон даяар орон нутгаас “Шууд” телевизээр уралдааныг шууд дамжуулсан байгаа. Бас үзэгчдэд бариан дээр нь морьдыг харах боломжийг бүрдүүлж өгсөн нь шинэлэг  болсон гэж бодож байна. Үзэгчдийн хувьд экран тавьчихсан учраас ямар ч морийг холоос харах боломжтой гэсэн үг л дээ. Цаашилбал морь дагаж баахан машин давхидаг. Ямар сайндаа л морины уралдаан биш машины уралдаан боллоо гэж шүүмжилдэг шүү дээ. Энийг эмхлэх үүднээс зөвхөн комиссийн машинуудыг морь дагуулсан. Энэ мэт олон ажлыг хийхийн төлөө зүтгэсэн. Тиймдээ ч будлиан маргаангүй сайхан наадсан.
-Уяачдаа нэгдсэн зохион байгуулалтанд оруулах бодлогыг баримталж байсан гэдэг. Тэр талаараа яриач?
-Эрдэнэт бол үйлдвэр дагасан хот. Тиймдээ ч өөрийн гэсэн онцлогтой. Уяачдаа галын зохион байгуулалтанд оруулж нэгтгэх бодлогыг холбооны тэргүүн байхдаа хэрэгжүүлж байсан. Түүний үр дүнд өнөөдөр найман галтай болсон байна.
-“Эрдэнэт хүлэг” бусад уяачдын холбооноос ямар давуу талтай гэж та бодож байна?
-Орхон аймаг нэг үеэ бодоход уяачидтай болчихож. Цаг хугацаа гэдэг хурдан юм шүү. Би өөрөө Эрдэнэтэд ажиллаж амьдраад 30 жил болж байна. Одоогоос хэдэн жилийн өмнө бол уралдаан боллоо гэхэд  манайхаас нэг их олон морьд ордоггүй, уяачид цөөхөн байлаа. Харин сүүлийн жилүүдэд олширч байгаа нь илт анзаарагдаж байна. Энэ сайн юм. Хүмүүс морь сонирхож байна. Морио хайрлаж байна. Эрчүүд маань морь уралдуулах сонирхолтой болсон байна. Уяачдын эгнээ тэлж байгаа нь морин спорт хөгжих сайхан боломж юм. Манай аймаг жил бүрийн гурван сард шинээр аймгийн Алдарт уяач цол авсан хүмүүсийнхээ нэрэмжит уралдааныг хийдэг. Жил ирэх тусам энэхүү уралдааны цар хүрээ тэлж, олон газрын уяачид ирж оролцдог болж.
-Таны хувьд хэзээнээс морь мал сонирхож эхлэв?
-1999 оноос моринд орсон. Найзууд маань бүгд л морьтой. Найзууд нэгнээ моринд урвуулах гээд морь бэлэглэдэг юм шиг байна. Тэр замаар бэлэгний морьтой болсон. Эхэндээ айлд тавьчихаад нэг их анхаардаггүй байлаа. Яваандаа хүмүүсийн адилаар ганц нэг морь уралдуулаад гайгүй амжилт гаргаад ирэхээр урамшдаг юм байна лээ. Тэгээд ч Монгол эр хүн байна даа. Хүүхэд байхад морь мал эргүүлж өссөн бусдын л адил явлаа. Энэ мэт дээр нэмэгдээд алийн болгон ажилтай завгүй гэж явахав гэж бас өөрийгөө жаахан өмөөрөх янзтай. Ингээд нэг л мэдэхэд нэлээн хэдэн морьтой болчихсон байсан. Гэхдээ би тийм том уяач биш л дээ.
-Таныг тэргүүнээр ажиллаж байхдаа нутгийн адууны чанарыг сайжруулахад нэлээд анхаарч байсан гэдэг юм билээ?
-Би Увс нутгийн хүн. Нутгаасаа нэлээн адуу гүү авчирсан. Харин миний унаган адуунууд бол Сэлэнгийнх. Анх Сэлэнгэ аймгийн Зүүнбүрэнгийн Ганболд гэж залуугаас нэг азарга авч байсан юм. Сэлэнгэ талын угшилтай. Бас Сүхбаатар, Хэнтий, Дорноговиос бага насны адуу ч авч байлаа. Би ер нь Монгол тал руугаа сонирхолтой, эрлийз адуу байхгүй.
-Аймаг орон нутагтаа ямар ямар амжилт үзүүлж байв?
-2010 онд аймгийн Алдарт уяач болсон. Дээр хэлсэн дөрвөн хүний нэг нь би байгаа юм. Арав гаруй жилийн хөдөлмөр маань аймгийн алдартад хүргэсэн гэхээр гайгүй  уяач байгаа биз дээ. /инээв/ Аймгийн алдартын болзол өндөр, аймгаас 12 айраг, түрүү авч байж болзлоо хангадаг. Жилд  хоёроос гурван айраг авдаг хүн орон нутагт цөөхөн шүү дээ. Сүүлийн жилүүдэд их нас, азаргаараа хоёр хоёр айраг авлаа. Ер нь азарга, их насанд жил бүр нэг нэг айраг авна гэдэг том амжилт шүү. Энэ бол хүндтэй цол. Цол дагаж бяр гэдэг дээ. Цаашид улс бүсэд үзнэ дээ.
-Амжилт хүсье. Ярилцсанд баярлалаа.

"Тод магнай" сэтгүүл "Эрдэнэт хүлэг" МСУХ-ны 20 жилийн ойн тусгай дугаар