Хээлтэй гүүг тэжээхүй


Манай уяачид, адуу үржүүлэгчид ирэх хавар шинэ гарах унагаа хоног тоолон хүлээдэг. Энэ жилийн унага ямар гарах бол, эр унага болов уу, охин унага болов уу гээд л хүлээдэг. Тарга хүч сайн, эрүүл гүүнээс эрүүл чийрэг унага төрнө. Монгол орны бэлчээрийн нөхцөлд бол бид тэр бүр хээлтэй гүүний хувьд санаа зовдоггүй. Гэвч сүүлийн жилүүдэд шинэ олон үүлдрийн адуу Монголд оруулж ирж үржүүлэг хийж байгаа, сайн гүүнээс олон жил төл авах сонирхол ихэсч байгаа, мөн цаашлаад байгаль цаг уурын өөрчлөлт, бэлчээрийн даацтай холбоотой хээлтэй гүүг нэмэлтээр тэжээх, өвөл байран маллагаанд оруулах нь элбэг болсон. Гүүгээ хээлтэй үед сайн тэжээх, үүний тулд ямар тэжээлээр яаж тэжээх талаар мэдээлэл бидэнд хэрэгтэй болдог. Иймд хээлтэй гүүний тэжээлийн тухайд зарим ном хэвлэлд бичигдсэнээс сийрүүлэв.
Гүү хээлээ 11 сар тээдэг. Жишээ нь, Англи цэвэр цусны (АЦЦ) гүү гэхэд ойролцоогоор 335-345 хоног хээлээ тээдэг байна. Хээл тээх энэ 11 сарыг үндсэн хоёр хэсэгт хувааж болно. Үүнд:
1. Нэгдүгээр хэсэг буюу эхний найман сар
2. Хоёрдугаар хэсэг буюу хээлийн сүүлийн гурван сар
Эхний найман сар нь гүүний хувьд үр хөврөлийн эхний үе шат явагддаг бөгөөд хээл тийм их том болдоггүй, энэ үед гүүний энергийн шаардлага нь хээлгүй гүүнийхээс асар их ялгаа байдаггүй. Иймд энэ үед хээлтэй гүүнд өвс, овъёос, мөн эрдэс, хужир өгч өдрийн хэвийн хэмжээнд тэжээх нь зүйтэй. Эрдэс дотроос Витамин Е болон Селен хоёр нь хангалттай хэмжээнд тэжээлд байх нь ургийн хөгжилд тустай юм.
Хээлийн сүүлийн гурван сарын үед хээлийн хэмжээ маш их нэмэгддэг бөгөөд тэжээллийн норм 20 хүртэлх хувиар нэмэгддэг байна. Зарим тохиолдолд өвсний гарц муу, тэжээллэг чанар бага тэжээлийн үед АЦЦ гүүнд өдрийн нормыг 30-40 хүртэлх хувиар нэмэх шшардлагатай болдог. Иймд энэ үед тэжээлийн уургийн нэмэлтийг зургаа хүртэл хувиар ахиулж тэжээх нь тохиромжтой гэж үздэг.
Селен нь зарим нутаг орны хөрс ургамалд дутагдалтай байдаг бөгөөд энэ нь витамин Е-тэй хамтдаа байж унаганы булчингийн хөгжлийг тэтгэдэг. Иймд селен дутагдсанаар унаганд булчин цайх өвчин үүснэ. Энэ өвчин нь мөн бусад малд тохиолддог. Ихэнх буудайн ургамал селен тодорхой хэмжээгээр агуулдаг боловч хангалттай байдаггүй. Өдрийн дундаж норм нь АЦЦ гүүнд өдөрт 1 мг ихгүй байхаар тооцсон байдаг байна. Иймд нэмэлтээр өгч байгаа тэжээлийнхээ орц найрлагыг сайн тооцож тэжээх, мөн ихэдвэл хортой гэдгийг анхаарна уу.
Витамин Е нь ногоон өвс ургамалд хангалттай хэмжээгээр агууллагддаг боловч намар өвлийн хадсан өвсөнд маш бага хэмжээтэй байдаг. Иймд өвөл тэжээж байгаа адуу нь витамин Е дутагдах магадлал ихэсдэг байна. Энэхүү витамин дутагдсанаар бага насны адуунд мэдрэлийн системийн өвчин гэх мэт хэд хэдэн өвчний эх үүсвэр бий болдог байна. Адуунд олгох өдрийн хэмжээ нь Е витамины хувьд Алфа-токофрел хэлбэрийн 1000-2000 Олон улсын нэгж (ОУН)-ийг өдөрт өгөх бөгөөд энэ хэлбэрийн Е витамин нь биологийн идэвхийн хувьд адуунд хамгийн тохиромжтой нь юм. Адууны олон нэмэлт тэжээлүүдэд Е витамин нэмэгдсэн байдаг бөгөөд заавар дээрээс нь харж өдрийн нормыг шалгана уу. Мөн өөр нэг хялбар арга нь хүнд хэрэглэдэг капсултай витамин Е-г өдөрт нэг юм уу, хоёрыг тэжээлд нэмж өгч болно.
Уургийн нэмэлт нь хээлтэй гүүнд хамгийн чухал зүйл юм. Хээлтэй гүүний өдрийн тэжээлийн уургийн хэмжээ 9-10 хувь байна гэж үздэг. Проффесор Харолд Хинтцийн тодорхойлсноор хээлтэй гүүний тэжээлийн уургийн хэмжээ нь 9-10, унагатай гүүнийх 12 хувь хүртэл өсдөг. Иймд овъёос, арвай гэх мэт уургийн агууламж өндөртэй тэжээлийг нэмүү өгөх нь чухал болно. Бас царгас зэрэг ургамлыг өвсөнд нь нэмэх зэргээр уургийн хувийг нэмж болно. Эхийн тэжээлд уураг дутагдсанаас бага жинтэй унага төрүүлэх, унаганы өсөлт удаан байх гэх мэт үзэгдэл илэрдэг байна. Нөгөө талаар уураг хэт ихэдвэл унага үе мөчний болон ясны гажигтай төрдөг. Иймд та ихдэх, багадах гэдгийг сайн ойлгож, хэмжээ нормыг тааруулж тэжээх хэрэгтэй.
А.Наранбаатар


0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
14 цагийн өмнө УРАЛДААНЧ Ц.ПҮРЭВБААТАР: ҮНЭНДЭЭ ТҮРҮҮЛЧИХНЭ ГЭЖ Б…
-
15 цагийн өмнө Тэнхээт хурдан Титэм халзан
-
Өчигдөр, 13:00 минут Тод манлай уяач Т.Батцоож: Уяач хүн алдаагаа дахин…
-
Пүрэв, 08:02 минут Аймгийн Алдарт уяач Б.Дагий: Булганы анхны бүсийн …
-
Мягмар, 12:58 минут Х.Цогтсайханы зээрд халзан
-
5-р сарын 31 -нд Цовоо хурдан Цолмон халзан
-
5-р сарын 31 -нд Бишрэм хурдан Богд хээр
-
5-р сарын 31 -нд УРАЛДААНЧ П.МЯГМАРСҮРЭН: ЗУРГААН ЖИЛ ХУРДАН МОРЬ У…
-
5-р сарын 30 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.НАРАНБАЯР: Ухаан орохын адууны…
-
5-р сарын 27 -нд "Сэцэн ханы хурд-2023" уралдааны сонгомол дунд нас…
-
5-р сарын 27 -нд Монгол Улсын Мөнгөн гүүнүүд
-
5-р сарын 23 -нд Улсын цоллооч Г.Гантөгс: Зээрд азарга маань аймгий…
-
5-р сарын 23 -нд "Сэцэн ханы хурд-2023" уралдаанд түрүүлж, айрагдса…
-
5-р сарын 23 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ №114: МУ-ЫН АЛДАРТ УЯАЧ Ш.БАДАМ…
-
5-р сарын 23 -нд "Сэцэн ханы хурд-2023" уралдаанд түрүүлж, айрагдса…
-
5-р сарын 18 -нд Сумын Алдарт уяач Т.Дашраднаа: их нас, азарга, со…
-
5-р сарын 18 -нд Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
5-р сарын 18 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ч.Түвшинбаяр: 2012 онд манай у…
-
5-р сарын 14 -нд “ЖАВХЛАНТ ШАРГА-2023” уралдаанд түрүүлж, айрагдсан…
-
5-р сарын 11 -нд "Сэцэн ханы хурд-2023" уралдаанд түрүүлж, айрагдса…
-
5-р сарын 11 -нд “ЖАВХЛАНТ ШАРГА-2023” уралдаанд түрүүлж, айрагдсан…
-
5-р сарын 11 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ №113: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ С.АХИ…
-
5-р сарын 11 -нд “Нүүрэнтэйн хурд-2023” уралдаанд түрүүлж айрагдсан…
-
2023 оны 5-р сарын 09 -нд “Сэцэн ханы хурд-2023” уралдаанд түрүүлж, айрагдса…
-
2023 оны 5-р сарын 08 -нд Нийслэлийн МСУХ-ны тэргүүлэгч Г.Баяржавхлан: Хоёр …
-
2023 оны 5-р сарын 08 -нд Хэнтий аймгийн баруун бүсийн уралдаанд түрүүлж, ай…
-
2023 оны 5-р сарын 08 -нд Аймгийн Алдарт уяач С.Заяахүү: Медаль гэгч зүйлийг…
-
2023 оны 5-р сарын 08 -нд “Ирээдүйн түмэн эх-2023” уралдаанд түрүүлж, айр…
-
2023 оны 5-р сарын 08 -нд Хэнтий аймгийн зүүн бүсийн уралдаанд түрүүлж, айра…
-
2023 оны 5-р сарын 01 -нд "Агт-Эрдэнэ" галын улс, бүс, Их хурд уралдаануудад…
-
2023 оны 5-р сарын 01 -нд ТОД МАГНАЙ №112: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Т.ГАНЧӨДӨР
-
2023 оны 4-р сарын 30 -нд Говийн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд эхний 1…
-
2023 оны 4-р сарын 19 -нд Б.Түвшинг дахин сонгожээ
-
2023 оны 4-р сарын 19 -нд Толин зээрд хэмээх хүлгийн тухайд...
-
2023 оны 4-р сарын 19 -нд Хурдан морь цоллооч А.Ганзориг: Морь цоллоход аята…
-
2023 оны 4-р сарын 15 -нд Говийн бүсэд эхний 10-т хурдалсан дааганууд
-
2023 оны 4-р сарын 15 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ №111: МУ-ЫН АЛДАРТ УЯАЧ Ж.БАЯНЖ…
-
2023 оны 4-р сарын 03 -нд Шинэ зууны шинэ түүх Бүжин бор
-
2023 оны 3-р сарын 31 -нд Хангайн бүсийн уралдааны сонгомол дунд насанд эхни…
-
2023 оны 3-р сарын 28 -нд МОНГОЛ УЛСЫН АЛТАН АЗАРГАНУУД
-
2023 оны 3-р сарын 28 -нд Уяач Р.Төрмөнх: Буурал азарга минь олон жил намайг…
-
2023 оны 3-р сарын 28 -нд Говийн бүсэд эхний 10-т хурдалсан шүдлэнгүүд
-
2023 оны 3-р сарын 26 -нд Аймгийн Алдарт уяач У.Хэрлэн: Жавхлант шаргын наад…
-
2023 оны 3-р сарын 23 -нд Хангайн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд эхни…
-
2023 оны 3-р сарын 20 -нд Аймгийн Алдарт уяач Д.Лхагвасүрэн: Нутгийн адууны …
-
2023 оны 3-р сарын 20 -нд Говийн бүсийн уралдаанд эхний аравт хурдалсан хяза…
-
2023 оны 3-р сарын 20 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ү.Бямбажав: 1997 оны наадамд м…
-
2023 оны 3-р сарын 20 -нд Мөнхийн Данзанням сан байгуулагджээ
-
2023 оны 3-р сарын 20 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ №110: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Д.МӨН…
-
2023 оны 3-р сарын 14 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.НАРАНБАЯР: Ухаан орохын адууны…
-
Өчигдөр, 13:00 минут Тод манлай уяач Т.Батцоож: Уяач хүн алдаагаа дахин…
-
15 цагийн өмнө Тэнхээт хурдан Титэм халзан
-
14 цагийн өмнө УРАЛДААНЧ Ц.ПҮРЭВБААТАР: ҮНЭНДЭЭ ТҮРҮҮЛЧИХНЭ ГЭЖ Б…
-
Мягмар, 12:58 минут Х.Цогтсайханы зээрд халзан
-
Пүрэв, 08:02 минут Аймгийн Алдарт уяач Б.Дагий: Булганы анхны бүсийн …
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна