Залуучуудын улсын аваргад Хөвсгөлийн начин түрүүлж, Өлгийн арслан, Өвөрхангайн заан нар удааллаа

19, 20 настай залуучуудын улсын аварга шалгаруулах барилдаан Дархан-Уул аймагт амжилттай болж өндөрлөжээ. Монгол Улсын хүчит заан Р.Даваанямын нэрэмжит болгон зохион байгуулсан уг барилдаанд аймаг, байгууллагаасаа шалгаран ирсэн 1993, 1994 оны нийт 104 залуу 10 зоонд хуваагдан барилдсан байна. Зоо тус бүрээс эхний хоёрыг шалгаруулсан бөгөөд Увсын О.Баярцогт, О.Түмэн, Булганы Э.Сумьяабат, Ховдын Л.Цэнд-Аюуш, Шонхорын Э.Жүгдэрнамжил, Төвийн Б.Содхүү, Дарханы Д.Цэрэнпунцаг, Завханы Д.Батбаатар нарын сайчуул зооноосоо шалгарч чадаагүй байна. Мөн а.н Ө.Дүүрэнбаяр, Хөвсгөлийн с.з Э.Өлзийсайхан, Э.Баасанжав нар оролцон барилдсангүй.
Барилдааны дүн гарахад Хөвсгөл аймгийн Их-Уул сумын харьяат, өнөө жил аймагтаа начин цол хүртсэн, наадам наадмын дэвжээ үзсэн Батбаярын Даваа-Очир 16 даваа, 3 унаатайгаар түрүү бөхөөр тодорчээ. Өсвөр үеийн улсын аваргын тэмцээнд хэд хэдэн удаа шагналт байрт шалгарч байсан бол залуучуудын аварга боллоо.
Баян-Өлгий аймгийн Улаанхус сумын харьяат, өнөө жилийн отгон арслан Бередмуратын Серик түрүү бөхтэй адил даваатай ч түүнд унасан тул байр ухарсан байна.
Гутгаар байрт Өвөрхангай аймгийн Тарагт сумын харьяат, Аварга дээд сургуулийн оюутан, сумын шилдэг заан Жигжидсүрэнгийн Бямбадоньд шалгарсан байна. Түүний хувьд хийгүй нягт уран барилдаанаар аль эрт олны хараанд өртсөн бөгөөд хөлийн бэртлийн улмаас сүүлийн үед зодоглоогүй билээ.
Дөтгөөр байрт Архангай аймгийн Батцэнгэл сумын харьяат, ОБЕг-ын Аврагч спорт хорооны бөх, аймгийн начин Лхагвасүрэнгийн Отгонбаатар шалгарсан байна. Энэ залуу гэмтлээс болоод барилдаанаа төдий л гаргаж чадаагүй сурагтай. Түүнээс ямар ч медаль хүртэх бие арал, бөхийн авьяас түүнд бий.
Тавдугаарт Говь-Алтай аймгийн Хөхморьт сумын харьяат, Аварга дээд сургуулийн жүдо бөхийн төгсөх ангийн оюутан, Гүнсэнноровын Батмөнх шалгарчээ. Дархан хөмрөө, хавираатай энэ залуу бөхийн өргөөний сумын заануудад ч сайн барилддаг.
Зургадугаар байрт Сүхбаатар аймгийн Онгон сумын харьяат, аймгийн залуу заан Болор-Эрдэнийн Номиндалай шалгарсан байна. Медалийн төлөө яригдаж байсан ч цөөнгүй унаж байр хойшлосон байна.
Долоодугаар байрт Хэнтий аймгийн Хэрлэнбаян-Улаан сумын харьяат, аймгийн начин Даваасүрэнгийн Аззаяа шалгарсан байна. Бие арлаар хэнээс ч дутахгүй энэ залуу өнөө жил аль ч барилдаанд давгүй үзэж байгаа билээ.
Наймдугаарт Ховд аймгийн Жаргалант сумын харьяат өсвөр үеийн улсын аварга, аймгийн харцага Энхболдын Эрдэнэбаяр оржээ.
Есдүгээр байрт Увс аймгийн Ховд сумын уугуул, улсын аварга шалгаруулах барилдааны хүрэл медальт, сумын заан Лхагвасүрэнгийн Энхсаруул шалгарсан байна. Гарын бэртлээс шалтгаалж энэ намар цөөн зодоглосон залуу уран барилдааны шагнал хүртсэн байна.
Аравдугаарт Говь-Алтай аймгийн Шарга сумын харьяат, олноо “Буман хишигтэн цэрэг”-ийн Даваажаргал хэмээн “алдаршсан” Эрдэнэцогтын Даваажаргал шалгарсан байна. Ямар ч барьцнаас яаж ч барилдаж мэдэх энэ залуу сайчуулыг хазайлгасаар эхний 10-т үлджээ.
Арваннэгдүгээр байрт Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын харьяат, Женкогийн хэмээн нэршсэн Мөнхжаргалын Билгүүдэй шалгарсан байна. Эхний хэсэгт сайн барилдаж байсан ч төгсгөлд нэлээдгүй унаж байр ухарсан байна.
Арванхоёрдугаар байрт Говь-Алтай аймгийн Эрдэнэ сумын харьяат сумын заан Ядамсүрэнгийн хүү сумын харцага Бумбаяр орсон байна. Зүүн хөлд дархан ордог энэ залуу уран гараа дэвээний шагнал хүртжээ.
Арвангуравдугаарт өнгөрсөн жилийн өсвөр үеийн улсын аваргад оролцож байсан Архангайн Будаагийн Батсайхан шалгарав. Өнгөрсөн жилийнхээс эрс өссөн энэ залуу саяхан Бөхийн өргөөнд а.а Ж.Мөнгөнийг давхар ачаад давж харагдсан даа.
Арвандөрөвдүгээрт цэргийн начин Б.Тогтохын хүү Эрхэмбаяр шалгарчээ. Хийгүй нягт барилдаантай Эрхэмээ хөлийн гэмтлээс шалтгаалж сайн оролцоогүй бололтой. Гэхдээ л өсвөр залуучуудад аль алинд шигшээд үлдэнэ гэдэг сайны шинж байлгүй.
Арвантавдугаар байрт Архангайн Баяраагийн Мөнхтулга оржээ. Өндөр нуруу, их бяр түүнд бий. Өнөө жил Архангайдаа дөрөв давсан энэ залуу санаснаас хойгуур оржээ.
Арванзургадугаарт Санийдагвын Түвшинжаргал орсон байна. Зоригтой, шийдэмгий нягт барилдаантай энэ залуу сумын заануудын барилдаанд аюул тарьдаг хүмүүсийн нэг. Аваргынхантайгаа үнэн хүчийг үзсэн бол дээшлэх байсныг үгүйсгэх аргагүй.
Арвандолоодугаар байрт Увсын Дэмчигийн Урианхай шалгарсан байна. Хэнтэй ч сайхан барилдчихдаг түүний хувьд энэ барилдаанд төдий л сайн үзээгүй бололтой.
Арваннаймдугаарт Завхан аймгийн Цэцэн-Уул сумын харьяат, чөлөөтийн Б.Намхай шалгаран үлдсэн байна. Мөн л “Аварга”-ын бүтээгдэхүүн.
Арванесдүгээр байрт Дарханаас ганцаар үлдсэн Энхбаатарын Төгөлдөр шалгарсан байна. Чөлөөт бөхөөр барилддаг энэ бөх Говь-Алтайн Бигэрийн гаралтай гэнэ.
Хорьдугаарт гэмтлийн улмаас барилдах боломжгүй болсон Хөвсгөлийн Б.Батбилэг шалгарсан байна. Бяртай үлдэцтэй барилдаантай энэ бөх гэмтлийн улмаас нэг л сайн барилдахгүй байна уу гэлтэй.
Багийн нэгдсэн дүнгээр Аврагч спорт хороо түрүүлсэн бол Аварга дээд сургуулийн баг дэд байрт, Хөвсгөл аймаг гутгаар байрыг эзлэв.
Дарханы дэвжээнд үлдсэн залуусыг харахад аргагүй л үлдэх ёстой нь үлджээ гэмээр харагдлаа. Энэ л залуусаас ирээдүйн алдарт аваргууд, арслангууд төрөх нь дамжиггүй. Монгол бөхийн босоо цагаан хийморь өнө мөнх ивээх болтугай.

МУИС-ийн оюутан Т.Түмэндэмбэрэл