Сумын Алдарт уяач Ч.Намжилдорж: Анхныхаа айргийг төрийнхөө наадмаас хүртсэндээ баярладаг
-Сайхан өвөлжиж байна уу? Хэзээнээс хурдан хүлгийн тоосонд орж эхэлсэн бэ?
-Сайхан өвөлжиж байнаа. Намайг Чимэддоржийн Намжилдорж гэдэг. Сүхбаатар аймгийн Мөнххаан сумын алдарт уяач хүн. 1992 оноос бие даан морь уяж эхэлсэн. Ер нь бол хүүхэд байхаасаа л аавтайгаа хамт морь уяж явсан даа. Бие дааж морь уяж эхэлснээсээ хойш 9 жилийн дараа буюу 2001 онд сумын алдарт уяач цолыг хүртсэн.
-Анхны айраг түрүүгээ хэдэн онд ямар наадмаас хүртэж байв?
-Анхны айргаа 1999 онд төрийнхөө наадмаас хүртэж байлаа. Хул үрээ маань айргийн таваар хурдалж байсан юм. МУ-ын Тод манлай уяач Ц.Аюуш, МУ-ын Манлай уяач Ц.Бааст, Т.Монхор гуай нартай хамт морь уяж 1997, 1999 онуудад төрийнхөө наадамд оролцож байсан. Тэр сайхан буянтай буурлуудынхаа ачаар төрийнхөө их баяр наадамд өөрийн морио айрагдуулсандаа их баяртай явдаг. Тэдгээр хүмүүс миний уяаны багш нар маань байгаа юм.
-Улсын наадамд айрагдсан хул үрээнийхээ талаар яривал?
-Манай сумын Бураа Пүрэвжав гуайн унаган адуу. Тэр хүнээс битүү үрээ худалдаж аваад тэр жилээ улсад оруулж байсан. Пүрэвжав гуайнх өөрөө босоо угшлын адуутай айл. Анх нэг сайн үрээ авъя даа гэж бодож байсан чинь Эрдэнэбаатар гээд нутгийн маань нэг ах “чи босоо угшлын адуунаас ав. Ер нь их сайн адуу байдаг юм шүү” гээд очиж авч байсан. Ном зохиолоос харж байхад 1943 оноос өмнө манай сумаас улсад их олон морь айрагдаж байсан юм билээ. 1943 онд бүр 15 айраг түрүү хүртэж байсан түүх байдаг. Тэр цагаас хойш манай сумын нэрээр улсад морь айрагдаж байгаагүй юм билээ. Тэгээд XX зууны сүүл хагаст хул үрээ маань айрагдаж нутаг орныхоо нэрийг гаргасанд их л бэлгэшээж явдаг юм даа.
-Хул үрээ чинь улсад айрагдсанаасаа хойш яаж давхисан бэ?
-Анх азарган үрээ авч байсан. Тэр чигээр нь азарга болгосон. Улсад айрагдсаныхаа хойтон жил 2000 онд сумандаа соёолон айрагдаад, 2006 онд Их Монгол Улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойгоор сумандаа дөрөвт орсон. Ер нь тэгээд уяаны алдаа онооноос болоод хэдэн жил олигтой уралдуулж чадаагүй. Тэр бол надаас л болсон хэрэг. Одоо 16-тай азарга байгаа.
-Үр төлүүд нь хэр хурдалж байна?
-Нууцгүй хэлэхэд үр төлүүдээс нь яг тодорхой амжилт гаргасан адуу байхгүй. Уг нь их сайхан төлтэй. Би л уяж чадахгүй байх шиг байна.
-Унаган адуугаараа наадаж байна уу. Эсвэл энд тэндээс адуу мал авч байна уу?
-Ерөнхийдөө унаган голдуу адуугаараа л наадаж байна. Би өөрөө малчин хүний хүүхэд болохоор эцгээсээ өвлөгдөж ирсэн нутгийн сайхан адуугаа өсгөж, үржүүлж, тэдгээрийгээ л уяж сойж байна. Манайх Мөнххааны цоохор хонгорууд, Түдэвийн хүрэн, Бураа Пүрэвжав гуайн босоо адуу, Баадуу Доржийн алаг адуунуудын удам угшлын адуутай.
-1999 оноос хойш улсын наадамд уралдсан уу?
-1999 онд хул үрээгээ айрагдсанаас хойш улсын наадамдмаа ирж уралдаагүй. Ирэх жил 90 жилийнхээ ойд л нэг ирж уралдах санаатай байна.
-Сүүлийн асуултыг танд үлдээе?
-За баярлалаа. Би саяхан Доктор Г.Төмөрхадуурын залуу уяачдад зориулсан сургалтанд ирж оролцлоо. Ер нь залуу уяачдадаа хэлэхэд иймэрхүү сургалт зөвлөгөөг ирээд сонсчихож баймаар юм байна. Хэдийгээр хүн амьтнаас юм сонсож дуулаад, ном сонин сэтгүүлээс уншаад нэгийг ойлгож өөртөө тусгаж авдаг ч иймэрхүү сургалтанд суухад тэрнээсээ нэг илүү алхам алхдаг юм байна. Хамгийн гол нь мэдээллээр өөрийгөө сайн цэнэглэж байх хэрэгтэй юм байна.За тэгээд Мөнххаан сумынхандаа болон Монгол улсын өнцөг булан бүрт суугаа нийт уяачдадаа сар шинийн мэндийг хүргэж байна.
-Ярилцсанд баярлалаа. Уясан бүхэн тань хурдан байх болтугай.
"Тод магнай" сэтгүүл дугаар №12
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
- 2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
- 2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
- 2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
- 2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
- 2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
- 2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
- 2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
- 2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
- 2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
- 2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дунд насанд…
- 2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
- 2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дээд насанд…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд О.Баасанцэрэнгийн хү…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдаанд Э.Бат-…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ц.Амарсанаагийн хонг…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын хүрэн…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
- 2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
- 2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд Х.Гарь…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд 106 да…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд ангилалд эхний …
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насны уралдаанд…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насанд 65 хурда…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд эхний 10…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд С.Баярса…
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд 79 хурдан хүлэг бүртгүүлжээ
- 2024 оны 7-р сарын 13 -нд Цоллооч хүүд Д.Чулуунбат Тод манлай даага амлав
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан д…
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Х.Улам-Өрнөхийн хээр даага тү…
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд 258 даага бүртгүүлжээ
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан с…
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд Уралдаанч Б.Энх-Очир: Захаар нь дайрч ороод Нандин…
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Хишиг-Очирын Бөхбатын хүрэн с…
- 2024 оны 7-р сарын 12 -нд 217 соёолон бүртгүүлж, 152 нь гараа руу хөдөлжээ
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Б.Ерөөлтийн халтар морь түрүү…
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд 228 их насны морь бүртгүүлжээ
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан а…
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд С.Гал-Эрдэнийн Нандин хонгор …
- 2024 оны 7-р сарын 11 -нд 192 азарга бүртгүүлжээ
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна