Тод манлай уяач Ц.Хэнмэдэх: ХАЛЗАН АЗАРГА ҮЕ ДАМЖСАН ХУРДАН БУЯН

-?рдын хувьсгалын 88 жилийн ойн баяр наадамд таны уясан халтар азарга аман хүзүүнд давхиж наадамчин олноо баясгалаа. Баяр наадмын  сэтгэгдлээсээ хуваалцаач?
-Юуны өмнө “Тод магнай” сэтгүүлээрээ дамжуулан Монголын?оо ард түмэнд мэндчилгээ дэвшүүлье. Нас залуу байхад нэг жилийн наадамд 36 адуу уяж явсан сайхан түүх надад бий. Нар хур тэгширсэн энэ жилийн наадамд би хоёр адуутай ирсэн. Азарга маань аман хүзүүдчихлээ. Сэтгэл өндөр байна. Хамт халамжлаж  авч явж байгаа орон нутгийн уяач залуучууддаа юун түрүүнд талархлаа илэрхийлмээр байна.
- Халзан азарга таны унаган адуу гэсэн байхаа?
-Тиймээ, миний унаган адуу. Халзан азарганы эцэг нь Боржигоны наадамд айрагдаж, аймагтаа түрүүлж байсан адуу. Мөнгөн нэртэй азарга байсан. Өөрөөр хэлбэл хар морины дүүгийн хүүхэд. Мөнгөний эцэг, түүний дээд үе цавьдар азарга улсад гурав айрагдаж, нэг аман хүзүүдсэн хурдан буян. Ерөнхийдөө үе удмаараа гайгүй хурдалсан сайхан буянгууд байгаа юм. Надаас сайн уяач бол овоо хэдэн айраг түрүү авчих л байсан байх. Унаган адуугаараа Тод манлай уяач цол хүртсэн ч ах нь өөрийгөө тэрүүхэндээ голж явдаг юм ш дээ.
-Халзан азарга энэ жил хэдтэй адуу вэ, урьд яаж давхиж байсан бэ?
-Энэ жил хавчиг азарга. Насаар бол зургаатай. Өнгөрсөн жил соёолондоо Зүүн бүсийн даншиг буюу Алтан-Овооны наадам, Булган аймгийн 70 жилийн ойн наадамд тус тус дөрвөөр давхиж айрагдсан.
-Хар морьтойгоо ирсэн байсан. Яаж давхив?
-Хар морь маань 50 хэдээр давхилаа. Энэ жил 19-тэй амьтан, арга ч үгүй байлгүй дээ. Хүн морь хоёр зэрэг өтөлж байна даа. Ах нь одоо 70 гарч байна. Насны эрхээр хүн малгүй л харьдаг юм байна. Гэхдээ хар морь маань хоосонгүй ээ. Он гарсаар Архангай болон Булганд болсон уралдаануудад тус тус  айрагдсан. Миний хар морины насан дээр уралдах нь байтугай амьд байгаа мал ховор болоод байна шүү дээ. /инээв/
-Тод манлай туслах уяачтай биз дээ?
-Бий бий. Энэ жил уяаны ажилд Хөдөлмөр гэж залуу их тусаллаа. Тэрний өмнө миний туслах уяач байсан Шижээ маань аймгийн Алдарт уяач болсон.
-Та өөр хүний морь уяж байгаа юу?
-Байхгүй ээ.Хурдан морины үнэ өртөг миний даатгалаас өндөр болчихсон энэ үед хүний морь уях санааны хэрэг бишээ. Одоо чинь доод талын хурдан адуу тав зургаан сая, дээд тал нь 100 сая төгрөг болсон дуулдах юм байна шүү дээ. Тэгэхээр хүний үнэтэй юмыг аваад амжилтыг нь бууруулчихвал яах юм. Гэхдээ өнгөрсөн жил Дүйнхэржав гэж өвгөнтэй нийлж хэдэн үрээг нь уяад нөгөө хэд нь бүсийн наадамд арав гарч давхиад нөгөөх маань Алдарт уяач болсон доо.
-Бидний  хүсэлтийг хүлээн авч ярилцсан танд баярлалаа.
-Та бүгдийн үг үнэн, үзэг чинь хурц байж, үндэсний өв соёлоо ард түмэндээ түгээн дэлгэрүүлэх үйлс чинь гэрэлтэж байх болтугай

Баярлалаа.

"Тод магнай" сэтгүүл Дугаар №1