Сэмжидийн хонгор

Нэгэн удаа цуутай уяач, шинжээч Мөнхийн Данзанням гуай Р.Сэмжидийн хонгор азарганы давхилыг үзээд “Төв аймгийн Сэргэлэн сумын халзан Бавуугийн угшилтай энэ азарга Боржигоны их хурдан хүлэг болох юм даа. Манай их хүрэн азарга ирэх жил энэ хонгортой л үзэх янзтай шүү. Даанч уяач нь залуухан хүн юм. Яадаг бол...” хэмээсэн гэдэг. Хонгор азарганы ерөнхий төрх нь Боржигоны богино хөлт адууны хийцтэй, босдоггүй галуун сагагтай, хөлийн хурц гараатай, биеэр жижиг, ааш зан омголон, ороодуу хүлэг байж. Тэр жилийн сунгаанд үнэхээр л Сэмжидийн хонгорт хавирах азарга байсангүйд эзэн нь жаахан цээж түхийж, уяандаа хүн хүргэхгүй шинжтэй болсон гэдэг.
Ардын хувьсгалын ойн наадмын өглөө азарга мордох болоход шинжиж зогссон аймгийн дарга нь “Сэмжидийн хонгорын сэлдээ нь цухуйгаад, хэлээ зуучихсан байна. Одоо явдаг нь ч өнгөрлөө” гэж харуусчээ. Уралдаан эхлэхэд Сэмжидийн хонгор азарга хэлээ хөхөртөл зуун, ааг хүчээ багтааж ядан дүүхэлзэж, хамар амаа тачигнуулан “Алдар толгой” хүртэл их хүрэнг дагуулан өнгөлж, хүчийг үзүүлэн уралджээ. Гэвч Зууны манлайн уяаг нь тааруулсан их хүрэн азарга аргагүй  хурдан байж, барианы үзүүр дээр ухасгээд түрүүлчихсэн гэдэг.