ХУРДАН МОРЬ ЦОЛЛООЧ, МОРЬ ТАЙЛБАРЛАГЧ Л.БЯМБАЦОГТ: 18 НАСНААСАА АЙЛЫН НАЙРАНД ЕРӨӨЛ ХЭЛЖ ЭХЭЛСЭН
![](http://todmagnai.mn/images/users/cube/73f11013677ea13b2217f297dec29d25.jpg)
![](http://todmagnai.mn/images/news/main/e1d213178e03b6a703baf4f1dbe9964f.jpg)
Гавлиуд II багийн харьяат, хурдан морь цоллооч, морь тайлбарлагч Л.Бямбацогт нь 1978 оны 8 сарын 11-нд Сэврэй суманд айлын зургаа дахь хүүхэд болон төржээ. Сэврэй сумынхаа “Шилдэг уяач” тэрээр МЗХ-ны “Тэргүүний залуу” алтан медальтай аж.
-Улсын морь цоллоочдын холбооны тэргүүлэгчдийн нэг байх нь ээ. Холбооныхоо талаар сонирхуулаач.
-Аймгуудын морь цоллоочид нэгдэн, 2015 онд Улсын морь цоллоочдын холбоог байгуулсан түүхтэй. Холбооны тэргүүн Дарханых бол тэргүүлэгчид нь Өмнөговь, Эрдэнэт, Сэлэнгэ, Дархан, Говь-Алтай, Дундговь гэх мэт аймгаас байна. Миний хувьд Өмнөговь аймгаа төлөөлөн тэргүүлэгчээр сонгогдсон.
-Танай аймагт Улсын цоллоочид олон уу?
-Аймагт Номгоны Дагвасамбуу, СТА, Тэргүүн зэргийн ерөөлч Мөнхжаргал гэж улсын цолтой хоёр хүн бий. Дагвасамбуу гуай бол улсад морь цоллож байсан хүн.
-Таны хувьд хэзээнээс морь цоллож байна вэ?
-Манай удамд ээжийн маань ах ерөөлч магтаалч Дашдорж гэж хүн байлаа. Миний хувьд 18 хүрээд л айлын найр эхлүүлж, ерөөл хэлэх болсон. Яваандаа хүмүүс ч магтаад хойморт урих болсон. Нас бага байсныг ч хэлэх үү. Өвгөчүүлтэй зэрэгцээд суух эвгүй гэж жигтэйхэн санагддаг байлаа.Морь цоллохын хувьд сургуульд байхдаа л сурчихсан. Товчхондоо 2000 оноос хойш тасралтгүй морь цоллож байна. 2009 оноос хойш бол аймагт цоллож байгаа.
-Аль насны морийг түлхүү цоллож байна. Цолныхоо ая дан, үгийг зохиодог уу?
-Бүх насыг цоллоно. Үүнээс их насыг голдуу цоллодог. Ая дан, аялгуу бол угаас нэг. Тухайн үеийнхээ наадмын өнгө аясыг оруулаад үзгээр бичээгүй, үсгээр хэлээгүй юмыг л хэлнэ. Түүн дээр л өөрийн гэсэн хэв маягийг оруулдаг юм. Адуугаа шинжиж байгаад л зохионо шүү дээ. Тухайлбал, их насны морь байвал
...Засмал суман дэлтэй
Задгай сувдан хөлстэй гээд л. Түүнээс азаргыг суман дэлтэй гэвэл зохимжгүй. Нас насанд нь тохируулаад, тухайн адуугаа шинжиж байж цоллоно.
![](/images-library/a9f0bf4f33a2cd10d3c2648715bdf74c.jpg)
-Бэлгэшээлтэй ажил байх даа. Тэр дундаа их нас цоллоно гэдэг.
-Тэгэлгүй яах вэ. Үзэгчдийг л баясгаж, олон сайхан хурдан хүлгийг үгээрээ мялаана гэдэг урамтай.
-Таныг хурдан морь тайлбарладаг гэж бас сонссон.
-Тийм ээ. Хурдан морь тайлбарлаад зургаан жил боллоо. Ханбогдод ирээд 10 жил болсны тавд нь хурдан морь тайлбарлажээ. Гучин азарга уралдахад долоо наймыг нэрлэхэд л багцаа шүү. Манай энд чинь аймгийн Алдарт уяач Хургаагийн Нэхийт, Энхсайхан нарын адуу хурдтай. Одоо ч говийн төрмөл адуу цөөн болж. Энд тэндээс адуу авчирч, эрлийзжүүлсэн адуу их. Сэрвээг нь хэмжээд л стандартад тэнцчихээр уралдуулчхаж байна. Гэтэл бүгд л цустай адуу гэж мэдээд байдаг.
-Цоллоочдын үнэлгээ танд хэр санагддаг вэ? Улсын баяр наадмаар 100,000 төгрөг өгдөг гэсэн.
-Улсад 50,000 өгдөг байсан, нэмэгдчихэж. Хаа газар л бага байна шүү. 20,000 төгрөг өгдөг нь чамлалттай л санагддаг. Учир нь жилд ганц болдог наадамд түмэн олноо баясгаж, түрүү айргийн морьдоо мялааж байгаа бэлгэ дэмбэрэлтэй, хүндэтгэлтэй ажил шүү дээ. Үүний тухай холбоон дээр нэг яригдсан ч одоогоор ажил болсон зүйлгүй.
![](/images-library/5b54f686aa2d7d30b725e3bc61f6030f.jpg)
-Та нутагтаа л морь цоллож байна уу?
-Даланзадгад, Ханбогд гээд аймгаасаа гараагүй. Сумдаар бол цоллоно оо. Яваандаа морь хурдан байвал том наадмуудаар очих сон гэж боддог л юм.
-Морь бас уяна, тийм ээ.
-Тийм ээ, уяна. Аав маань морь уядаг байсан гэдэг. Даанч намайг багад бурхан болсон болохоор би сайн мэддэггүй юм. Миний хувьд угаас хөдөөний хүүхэд болохоор адуу малтай ноцолдож өслөө. 1995 оноос морь уяж, 2008 онд болсон нэг ноёны ойгоор хадмын болон өөрийн хоёр соёолонг гурав, дөрвөөр орууллаа. Морь уясан энэ он жилүүдийг харахад 2007 оноос хойш айрагтай наадах болсон. Бас жороо морь унаж, ганц нэг ч айрагдуулаад авсан. Харин энд ирээд морь уяхгүй, унахгүй хэсэг тасраад, саяхнаас ахин уяж байна. Хурдан хээр морио хязаалан, соёолон насандаа сумын наадамд айрагдаад, Баян-Овоотод түрүүлж, аймагт айргийн гурваар тус тус давхиуллаа.
![](/images-library/61fcca0d07181cd456e9d5476d1ff20e.jpg)
-Уяач хүний баяр жаргалыг мэдрүүлсэн наадмуудаасаа яриач. Бас л бахтай биз.
-Миний хувьд 2008 оны түүхт ойн наадам их сайхан болж өнгөрсөн. Морьд ч хурдан байлаа. Анхны бүсийн наадам тэр л дээ. Би тэнд хүний гуйлгаар улсын начин Сумьяаг цоллочхоод морин дээрээ ирлээ. Хоцорчихсон хүн яах вэ. Чих тавиад л яваа юм. Тэгээд “Миний үрээ байдаггүй дээ” гээд бодчихсон явтал нэг хүн хөтөлчихсөн явна. “–Хэд вэ?” гэсэн гурав гэлээ. Гэтэл нөгөөхийг нь бас нэг хүн хадагтай хөтөлчихөж. Ахиад л “–Хэд вэ?” гэсэн дөрөв л гэнэ. Ёстой сайхан наадсан даа, тэр жил.
-Биет бус өвийг түгээн дэлгэрүүлэх, өвлүүлэх их соёлд хувь нэмрээ оруулж буй танд амжилт хүсье. Ярилцсанд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүлийн Ханбогд сумын тусгай дугаараас...
![](/images-library/4eeb53f35e7c6c26d387192e1101cc13.jpg)
2 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
2 цагийн өмнө Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
4 цагийн өмнө "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
19 цагийн өмнө Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
-
20 цагийн өмнө Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
-
21 цагийн өмнө Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
-
22 цагийн өмнө Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
-
Өчигдөр, 13:47 минут Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
-
Өчигдөр, 12:49 минут "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
-
Өчигдөр, 09:41 минут Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
-
Өчигдөр, 09:19 минут Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
-
Өчигдөр, 09:15 минут "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд Х.Гарь…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд 106 да…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд ангилалд эхний …
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насны уралдаанд…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насанд 65 хурда…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд эхний 10…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд С.Баярса…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд 79 хурдан хүлэг бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 13 -нд Цоллооч хүүд Д.Чулуунбат Тод манлай даага амлав
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан д…
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Х.Улам-Өрнөхийн хээр даага тү…
-
7-р сарын 12 -нд 258 даага бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан с…
-
7-р сарын 12 -нд Уралдаанч Б.Энх-Очир: Захаар нь дайрч ороод Нандин…
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Хишиг-Очирын Бөхбатын хүрэн с…
-
7-р сарын 12 -нд 217 соёолон бүртгүүлж, 152 нь гараа руу хөдөлжээ
-
7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Б.Ерөөлтийн халтар морь түрүү…
-
7-р сарын 11 -нд 228 их насны морь бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан а…
-
7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд С.Гал-Эрдэнийн Нандин хонгор …
-
7-р сарын 11 -нд 192 азарга бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан ш…
-
7-р сарын 10 -нд Ц.Дагвасүрэнгийн хул шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд 254 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
7-р сарын 10 -нд Батсуурийн Чинзоригийн хээр хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд 156 хурдан хязаалан гарааны зурхайгаас эргэлээ
-
7-р сарын 10 -нд Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
2024 оны 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
-
2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
-
2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
-
2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
-
2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
-
2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
-
2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
-
2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
-
2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
-
2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
-
21 цагийн өмнө Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
-
Өчигдөр, 09:41 минут Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
-
Өчигдөр, 12:49 минут "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
-
Өчигдөр, 09:15 минут "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
-
2 цагийн өмнө Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
20 цагийн өмнө Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
-
4 цагийн өмнө "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
22 цагийн өмнө Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
-
Өчигдөр, 09:19 минут Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
-
Өчигдөр, 13:47 минут Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
-
19 цагийн өмнө Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
129.205.113.146
БҮГДЭЭРЭЭ САЙН УУ!!!!! Бид олон нийтэд мэдээлэхийг хүсч байна; Та бөөрийг худалдахыг хүсч байна уу? Та санхүүгийн хямралын улмаас бөөрийг зарж борлуулах боломжийг эрэлхийлж байна уу, юу хийхээ мэдэхгүй байна уу? Дараа нь бидэнтэй холбоо бариад DR.PRADHAN.UROLOGIST .LT.COL@GMAIL.COM хаягаар бид танд бөөрнийх нь хэмжээгээр санал болгох болно. Яагаад гэвэл манай эмнэлэгт бөөрний дутагдалд орж, +91424323800802. имэйл: DR.PRADHAN.UROLOGIST .LT.COL@GMAIL.COM Yнэ: $780, 000 (Долоон зуун, Наян мянган доллар)
Reply202.55.188.34
ахаараа бахархаж бн
Reply