Уяач Д.Алдараа: Сар хайрханы даншигт аав хүрэн хязаалангаа, Цанлиг ах халзан шүдлэнгээ айрагдуулсан


Увс аймгийн Баруунтуруун сумын харьяат Д.Алдараагийн ярилцлагыг хүргэж байна.
-Уяачийн эрдэм ухааныг зааж сургасан аавын тань талаар эхлээд ярилцъя?
-Миний аав Тэс сумын хүн. 1964 онд тэнд төрж, өсөөд 1988 онд Баруунтуруунд шилжиж ирэн суурьшсан юм билээ.
-Сангийн аж ахуйд ажиллахаар ирж байсан уу?
-Мал малладаг байсан. Тэрнийхээ хажуугаар уяачийн эрдэмд шамдан хүрэн морио дааганаас нь эхэлж уясан юм билээ. Нөгөөх нь даага, шүдлэндээ их давхиагүй гэсэн. Харин 1993 онд өөрийн унаган хүрэн үрээгээ уяж, Баруунтурууны наадамд гурваар давхиулж, анхны айргаа аваад 1994 онд аймгийн наадамд аман хүзүүдүүлж байсан гэдэг юм. Түүний дараа жил буюу 1995 онд Завхан аймгийн Дөрвөлжин суманд Сар хайрханы даншиг болж, тэнд хүрэн хязаалангаа авч очоод айргийн гуравт давхиулж дараа жил нь соёолон морь Тэс суманд гурав хурдлуулсан. 1997 онд болохоор Баруунтуруун сумынхаа наадамд хээр хязаалан айргийн гурваар давхиулж, нөгөөдөх нь соёолондоо Зүүнхангай, Баруунтуруун хоёрт түрүүлсэн байдаг. Тэгээд тэндээсээ аймгийн наадамд очиж аман хүзүүдээд энэхүү амжилтуудаараа аав маань 2011 онд аймгийн Алдарт уяач цол хүртсэн дээ.
-Сайн наадаж байжээ?
-Тийм шүү. Морь уясан цагаасаа хойш найман түрүү, 24 айраг авсан байна лээ. Анх нутгаасаа ирэхдээ Тэс угшилтай хүрэн, хээр зүсмийн ах дүү хоёр морьтой ирж байсан юм билээ. Тэдгээр нь тийнхүү хурдалсан. Эдгээр морьд манай өвөө Баатарын адуу ч нарийн угшлыг нь хөөвөл Тэсийн Хар хөгшний хурдан хээрийн удамтай юм билээ.
-Аавыг тань сайн уяачаас гадна сайн малч хүн гэж байсан. Тэр талаараа жаахан дэлгэрүүлээч?
-Аав маань морь уяхын хажуугаар сум, аймгийн сайн малчнаар удаа дараа шалгарч байсан хүн. Найман жил дараалан малаа мянгаар тоолуулж байсан гэдэг. Нэг удаа бүр хоёр мянга хүргэж байсан. Одоо ч манайх 2000-гаад бог, 120-130-аад адуутай. Аав маань морь сайн уяхаас гадна, сайхан эдэлдэг. Ер нь моринд их иртэй хүн. Ямар ч адуугаа өөрөө бариад, сургаад уяачихдаг. Миний аавыг нутгийн олон “цагаан цайлган сэтгэлтэй, гүндүүгүй, хүнтэй сайхан харьцдаг, олонтойгоо хүн байсан” гэж одоо ч дурсдаг юм. Манай энд аймгийн Алдарт уяачид ээлжилж жил бүр дааганы уралдаан зохион байгуулдаг юм. Би ноднин аавынхаа аймгийн Алдарт уяач цолыг мялааж дааганы уралдаан хийсэн.
-Амьд сэрүүн байхдаа цолоо хүртсэн үү?
-Тиймээ. Бурхан болоод гурван жил болж байна. Зун нь цолоо аваад, өвөл нь өнгөрсөн. Удам дамжсан адуугаа битгий тасдаарай, намайг их баярлуулж байсан гэж ярьдаг байсан даа.

-Морины эрдмийн талаар та нарт юу гэж хэлж сургадаг байв?
-Намрын цагт сэрүүн орохын үед уяна гэсэн морио барьж 2-3 шөнө уяж хонуулж, хөнгөрүүлээрэй. Уяа морь жилийн ажилтай гэдэг байсан.
- 1995 оны Сар хайрханы даншигт гурваар давхисан хүрэн үрээнийхээ талаар дэлгэрүүлээч?
-Манай аавын ах Цанлиг хүрэн халзан шүдлэнтэйгээ хамт явсан. Тэгээд аавын маань хүрэн хязаалан гурваар, ахын хүрэн халзан шүдлэн хоёроор давхиж, тэр том наадмаас хоёр айраг хүртсэн дээ. Манай аав, ахаас гадна өвөө маань ч морь уядаг байсан.
-Дээдсийнхээ үйл хэргийг үргэлжлүүлэн уяа эвлүүлж байгаа байлгүй. Ямар амжилт үзүүлээд байгаа вэ?
-Сумын чанартай наадмаас 2-3 түрүү, 4-5 айраг аваад байгаа. Цагаанхайрханд хул соёолонгоо түрүүлгэсэн. Зүүнговийн сумын баярт хулыгаа айргийн дөрөвт давхиулсан. За тэгээд овоо, тахилгын наадмаас айраг нэлээд авсаан авсан. Миний хул морь, аавын уядаг байсан хурдан хээрийн удмын адуу байгаа. Миний дүү Бадарч мөн морь уядаг, морины хоббитой. Хээр азарга, хар үрээ, буурал үрээ гээд морьд нь сумдын жижиг наадмуудад айрагдуулж, түрүүлээд л байгаа.
-Адуугаа чанаржуулахад хэр анхаарч байгаа вэ?
-Би гүүгээ сольдоггүй. Азаргаа сольсоон. Зараалын эрлийз даага нэгийг авсан. Бас Завхан аймгийн Яруу сумаас халтар азарга авч хоёр жил тавилаа.
-Аав тань моринд эрэмгий нэгэн байсан гэсэн. Харин таны хувьд?
-Үгүй яахав дээ, морио унаад л мал хуйгаа эргүүлээд явж байна. Даага, шүдлэнгээ өөрөө сургачихдаг. Өөрийнхөө хэмжээнд болгоод л явж байна. Бугуйл бүгд л шиддэг юм чинь ямар ч байсан унаагаа сольчихоод л байдаг юм.

-Яриагаа аавтайгаа хамт наадсан хамгийн сайхан наадмын дурсамжаар өндөрлье гэж бодож байна?
-Хан Хөхийн тахилгад манай дүү морь хөтлөөд, аав бид хоёр машинтайгаа явсан юм. Тахилгатай овоонуудад гараад, хан Хөхийгөө тойроод явж байсан нь надад их сайхан санагддаг юм. Тэгэхэд хоёр морьтой явж найм, есөөр давхиулж билээ. Хэдийгээр айраг түрүү аваагүй ч аавтайгаа хамт явсан хамгийн сүүлийн наадам гэдгээрээ надад эрхэм байдаг.
-Удамт уяачдын уухайд түрлэг нэмж яваа танд амжилт хүсье. Ярилцсанд баярлалаа.
-Баярлалаа. Та бүгдийн ажилд мөн амжилт хүсье.
"Тод магнай" сэтгүүлийн Увс аймгийн тусгай дугаараас...
1 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
5-р сарын 02 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Нямаа: Морь уясан эр хүний х…
-
5-р сарын 02 -нд Д.Цэнд-Аюуш Зандан хүрэн морио ийнхүү уяж улсад тү…
-
5-р сарын 02 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-76: ТОД МАНЛАЙ УЯАЧ Б.ОТГОННАСА…
-
4-р сарын 25 -нд МУ-ын Манлай уяач Ж.Нямдорж: Адуу гэдэг амьтан Мон…
-
4-р сарын 25 -нд Р.Баатархүүгийн ДЭЛГЭР ХЭЭР
-
4-р сарын 25 -нд Сумын Алдарт уяач Н.БАТ-ЭРДЭНЭ: Төв Халхын уяа ман…
-
4-р сарын 25 -нд Тод манлай уяач Б.Энхболд: Монгол хүүхдийг монгол …
-
4-р сарын 21 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-75: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Ш.БАТДО…
-
2022 оны 4-р сарын 10 -нд Шилмэл гүүний дуудлага худалдаа боллоо
-
2022 оны 4-р сарын 04 -нд Л.Дуламрагчаагийн ХОНГОР
-
2022 оны 4-р сарын 04 -нд Тод манлай уяач Ө.Пүрэвбаатар: Морь цоллох нь хүүх…
-
2022 оны 4-р сарын 04 -нд Сумын Алдарт уяач Б.АЗБАЯР: Зээрийн ооно шиг цахил…
-
2022 оны 3-р сарын 29 -нд Хүүхдийн адуу
-
2022 оны 3-р сарын 29 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-74: Б.Наранбадрах
-
2022 оны 3-р сарын 29 -нд Тод манлай уяач Ц.Дуламсүрэн: Морь түрүүлж, айрагд…
-
2022 оны 3-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Наранхүү: Хурдан буурал морио …
-
2022 оны 3-р сарын 25 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-73: МАНЛАЙ УЯАЧ Х.ТҮМЭНБАЯР
-
2022 оны 3-р сарын 19 -нд Галшарын алдарт уяачид
-
2022 оны 3-р сарын 19 -нд Ё.Болдбаатар: Миний морь уралдаагүй байсан ч морь…
-
2022 оны 3-р сарын 19 -нд Сумын Алдарт уяач А.Чинбат: Зургаан өөр угшлын аза…
-
2022 оны 3-р сарын 19 -нд Тод манлай уяач Бичээрэйн Далай: Уяач хүн наадмаас…
-
2022 оны 3-р сарын 19 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-72: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ М.ГОМБО…
-
2022 оны 3-р сарын 09 -нд Уяач Д.Алдараа: Сар хайрханы даншигт аав хүрэн хяз…
-
2022 оны 3-р сарын 09 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-71: МАНЛАЙ УЯАЧ Д.ЭРДЭНЭЧУЛУУН
-
2022 оны 3-р сарын 09 -нд Тод манлай уяач Дайдийхүүгийн Баяраа: Адуу хүн хоё…
-
2022 оны 2-р сарын 26 -нд Аймгийн Алдарт уяач Т.Ходрой: Ажнай хүлгийн алтан …
-
2022 оны 2-р сарын 26 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-70: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Г.БОРЧУ…
-
2022 оны 2-р сарын 26 -нд Тод манлай уяач Л.Батмөнх: Хэн жилийн бэлтгэлээ зө…
-
2022 оны 2-р сарын 15 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-69: ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН Ч.ГАНБОЛД
-
2022 оны 2-р сарын 14 -нд Сумын Алдарт уяач Ж.Нэргүйбаатар: Уяа эвлүүлсэн эн…
-
2022 оны 2-р сарын 13 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-68: АХМАД УЯАЧ Д.ДУГАРСҮРЭН
-
2022 оны 2-р сарын 13 -нд Тод манлай уяач Т.Батзориг: Адуугаа хайрлаж, зорил…
-
2022 оны 2-р сарын 11 -нд Төрийн хишиг хүртсэн шинэхэн цолтнууд
-
2022 оны 1-р сарын 23 -нд Сумын Алдарт уяач Ш.Баасанбат:Төрийн наадамд торго…
-
2022 оны 1-р сарын 23 -нд Тод манлай уяач Гордоогийн Доржпүрэв: Тэжээж эхлэх…
-
2022 оны 1-р сарын 23 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-67: МУ-ЫН МАНЛАЙ УЯАЧ С.ЭРДЭНЭБ…
-
2022 оны 1-р сарын 17 -нд Сумын Алдарт уяач Р.Оюунаа: Хэлж байгаад түрүүлгэд…
-
2022 оны 1-р сарын 17 -нд ТОД МАНЛАЙ УЯАЧ ТӨМӨРБААТАРЫН ГАЛБАДРАХ: Монгол хү…
-
2022 оны 1-р сарын 17 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-66: АЛТАН УНАГАНЫ ЭЗЭН Б.БАЯСГА…
-
2022 оны 1-р сарын 10 -нд Дархан түмэн эх зээрд халзан
-
2022 оны 1-р сарын 10 -нд Тод манлай уяач Бат-Өлзийн Отгоннасан: Их насны м…
-
2022 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач С.Дамдинбазар: Хориод жил бөх …
-
2022 оны 1-р сарын 10 -нд Хөлний эмгэгийг хэрхэн оношилж, эмчлэх вэ?
-
2022 оны 1-р сарын 10 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-65: АЙМГИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Д.БАЯСГ…
-
2022 оны 1-р сарын 03 -нд Сумын Алдарт уяач, эмнэг сургалтын спортын мастер …
-
2022 оны 1-р сарын 03 -нд Тод манлай уяач Сундуйн Лувсанбалдан: Адуу, хүн хо…
-
2022 оны 1-р сарын 03 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-64: НИЙСЛЭЛИЙН АЛДАРТ УЯАЧ Р.ГА…
-
2022 оны 1-р сарын 02 -нд Сумын Алдарт уяач Б.Отгондорж: Морь эзнийхээ дурыг…
-
2021 оны 12-р сарын 30 -нд Тод манлай уяач Туваанжавын Гантөмөр: Хүн бүр мор…
-
2021 оны 12-р сарын 30 -нд ТОД МАГНАЙ ПОДКАСТ-63: МАНЛАЙ УЯАЧ Г.БАТЧУЛУУН
197.210.77.136
Энэ нь олон нийтийн эрүүл мэндийн талаар урьдчилан мэдээлэх явдал юм Эмнэлэг нь ноцтой бөгөөд бөөрний хандивлагчдын эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээг яаралтай эрэлхийлж байгаа бөгөөд энэ нь 100 тэрбум долларыг 780,000 ам.доллараар бөөрөөр нь зарж байна. Хэрэв хэн нэг нь бөөрний хандив өгөх хүсэлтэй байгаа бол DR.PRADHAN.UROLOGIST .LT.COL@GMAIL.COM хаягаар хандана уу. Та манай хамтран ажиллах вэбсайтыг www.drpradhanurologi st.com сайтаас үзэж болно.
Reply