Аймгийн Алдарт уяач Л.Ганбат: Их насны мориороо давамгай амжилт гаргаж байсан
Эрхэм уншигч та бүхний шинэ долоо хоногийн ажил үйлсэд амжилт хүсье. Өнөөдөр та бүхэндээ Говь-Алтай аймгийн Эрдэнэ сумын Цэцэг нуур 2-р багийн харьяат, аймгийн Алдарт уяач Ламжавын Ганбатын ярилцлагыг хүргэхээр бэлтгэлээ.
- Та хэзээнээс морь уяж эхэлсэн бэ. Тэр түүхээс яриагаа эхэлье?
-Би 1987 онд цэргээс ирээд даага уяж арваар давхиулсан. Мөн аавынхаа уядаг байсан хоёр морийг уяж байсан. 1988, 1989, 1990 онд алаг даага минь сумын наадамд аман хүзүүдсэн. 1991 онд хавчиг соёолон уялгүй өнжөөгөөд 1993 оноос уралдаж айрагдуулсан. Суманд түрүүлж чадаагүй ч 11 айрагтай.
- Таны унаган адуу юу?
-Өөрийн унаган адуу л даа. Алаг морины охин дүүгээс гарсан унаганууд сумын наадамд хоёр түрүүлж хэд, хэдэн удаа айрагдсан.
-Таны оролцсон хамгийн том наадам, таны үзүүлж байсан хамгийн өндөр амжилт гэвэл?
-Хамгийн чансаатай нь гэвэл 1996 онд манай суманд болсон баруун бүсийн даншиг юм. Тухайн үед даншиг битгий хэл жижиг наадам ч зохион байгуулагддаггүй байлаа. Тэгэхэд тэр наадамд Баянхонгорын гурван сум, Эрдэнэ, Чандмань, Цогт, Алтай, Цээл, Халиун гээд 10 гаруй сумаас уяачид ирж оролцсон. Баруун бүсийн даншигт алаг морины охин дүүгийн унага борлог үрээ, бор үрээ, даага гурвыг уясан. Алаг морь зургаагаар ирсэн бол даага дөрвөлсөн. 2003 онд Баян-Өндөр сумын 80 жилийн ойд гурван үрээтэй яваад нэг нь аман хүзүүдэж, хоёр нь зургаагаар давхиж байсан. Баянтооройд Дархан газрын анхны ой болоход миний алаг морь зургаалж, үрээ гурвалсан. Миний оролцсон томоохон наадам гэвэл энэ л байна.
-Сумын баяр наадмаас хэдэн айраг, түрүүтэй вэ?
-Хоёр түрүүтэй. Нийт түрүүтэйгээ нийлээд 24 айраг байгаа болов уу
-Аль насны мориор давамгай амжилт гаргасан байна?
-Их насаар илүү амжилт гаргасан байна лээ.
-Их насны ямар морьд айрагдуулж байсан бэ?
-Алаг морь шүдлэн, хязаалан, соёолондоо аман хүзүүдсэн. 1991 онд суманд дөрөвлөсөн. Тэгээд 2000 оны зуднаар 15 настайдаа үхсэн дээ. Алаг морь сумын баярт нийт есөн удаа айрагдсан юм. Дүү халзан хүрэн нь даага, шүдлэндээ хоёр түрүүлсэн юм. Тэгээд Баян-Өндөрийн ойд аман хүзүүдсэн. Миний борлог морь Адууны даншиг наадамд дөрөвлөж байснаас гадна сумын наадамд хоёр айрагдсан.
-Шүдлэн, хязаалан уралдуулаагүй юм уу?
-Уралдсан ч айрагдаагүй. Хээр даага Ардын намын баяр гэж нэлээн том наадамд түрүүлээд, сумандаа айрагдсан. Даанч энэ даагаа дараагийн жил нь алдчихсан юм. Дараа нь бор үрээгээр наадаж сумын наадамд олон айраг, түрүү авсан. Уралдах бүртээ айраг, түрүү авч байсан. Энэ морио ахдаа өгчихсөн. Ах азарга тавьсан гэсэн. Би бага насанд нь хоёр айрагдуулаад л өгчихөж байсан. 2002, 2003 онд би гурван адуу уяад зургаан айраг авч байсан юм. Харамсалтай үүнээс удалгүй би осолд ороод морио уяж чадахаа больсон. Уях төл ч үгүй болсон доо. 2004 онд Алдарт уяач цол аваад л морь уях ажлаас холдсон.
-Одоо уяхгүй байгаа юмуу?
-Уяхгүй байгаа.
-Хүүхдүүд залгаж уяж байна уу?
-Үгүй. Манай хүү айл болж тусдаа гараагүй болохоор хэдэн малтайгаа л таардаг юм шиг байна. Би өөрөө суманд ажилтай, тэгээд ч бие хаа муутай болоод морь уяхаа байсан. Манай нэг дүү Налайхаас адуу авчирч энд зардаг юм. Би захиалгыг нь зохицуулна.
-Онцгой байдлын албаныхан баяр наадмын зохион байгуулах комисст ордог уу?
-Орно оо. Би морь уяхаа больсноос хойш морины комисст ажиллаж байгаа. Морь барихаас эхлээд зохион байгуулалтын бүх ажилд оролцоно.
-2004 оноос хойшхи Эрдэнэ сумын хамгийн онцлогтой наадмуудыг онцолж яриач?
-2004 оноос хойш зүүн зүгийн адуу давамгай хурдалж байна. Зүүн зүгээс олон сайхан адуу ирсэн. Лувсанцэрэн хөгшний хүүхдүүд анх зүүн зүгээс адуу авчирсан. Баасансүрэн гэж хүний Буудан азарга гэж гоё адуу байлаа. Бямбадонойн бор морь энэ жилийн баярт хол тасархай ирсэн. Ганбаатарын жигүүр хээр гэж нутгийн сайхан адуу байсан. Зүүн зүгийн адуутай эн тэнцүү уралддаг сайн морь байгаа юм. Гэвч энэ жил түрүүлж ирж байгаад барианы газарт унаад үхчихсэн.
-Яг таны оролцож байсан наадмуудаас хамгийн сайхан нь хаана, хэзээ болж байв?
-Хамгийн сайхан нь манай суманд болсон Адууны даншиг наадам юм. Газар, газрын уяачид ирж адуугаа уралдуулсан их том наадам л даа. Би ч амжилттай наадсан. Тэр наадмаар би галын ахлагчаар ажиллаж уяачдаа зохион байгуулалттайгаар оролцуулсан. Цогт сумын уяачдын галыг хүлээж аваад бүх уралдаанд нь оролцуулчихаад буцаагаад л нутаг руу нь гаргаж өгч байлаа. Цээлийн Лхагваа гээд Алдарт, улсын уяач хүн бий. Тэр улсуудтай сайхан танилцаж байлаа.
-За баярлалаа. Бидний урилгыг хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
-Та бүхний ажилд амжилт хүсье.
Д.Энхтуяа "Тод магнай" сэтгүүлийн Говь-Алтай аймгийн тусгай дугаар 2017 он
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 1 цагийн өмнө Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2 цагийн өмнө 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
- 2023 оны 10-р сарын 28 -нд Өвгөн ноён М.Пүрэвжавын нэрэмжит уралдаануудын нэг…
- 2023 оны 10-р сарын 17 -нд Өнөө жил яах бол...
- 2023 оны 10-р сарын 09 -нд Сумын Алдарт уяач О.ДАШЗАВ: Сумынхаа наадмын айрги…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна