МАНЛАЙ СУМЫН ЦУУТАЙ УЯАЧИД

2017 оны 11-р сарын 24 -нд
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Жагваралын Содномдорж:
Ж.Содномдорж нь 1882-1907 онд Эетэй бээлийн хошууг захирч байжээ. Тэрбээр олон удаагийн даншиг болон төрийн их баяр наадамд хурдан хүлгийнхээ тоосыг өргөж нэр алдраа мандуулж явсан, говь нутагтаа алдартай сайн уяач байсан юм. Түүний хамар цагаан зээрд азарга нь улсын баяр наадамд нэг түрүүлж, нэг удаа дөрвөөр давхиж байсан бол 1923 оны улсын баяр наадамд бор морь нь аман хүзүүдэж, хүрэн шүдлэн нь айргийн дөрвөөр давхиж байсан түүхтэй.
Мөн 1925 оны үхэр жил Ардын хувьсгалын дөрвөн жилийн ойн наадамд Богдхан уулын аймгийн Хоёр Өлзийт уулын хошууны Жагваралын Содномдоржийн зээрд азарга айргийн гуравт хурдалсныг түүхийн шарласан хуудаснаас харж болно. Энэхүү хамар цагаан халзан азарга 1928 оны улсын баяр наадамд түрүүлэн түмэн олноо баясгаж “Со сайдын зээрд халзан” хэмээн алдаршсан билээ.
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Содномдоржийн Галсандаржаа:
1907-1923 онд нь Эетэй бэйлийн хошууг үе залгамжлан захирсан С.Галсандаржаа нь эцгийнхээ хурдан морь уяж, шинждэг арвин их туршлагыг өвлөсний зэрэгцээ өөрийн ажигч гярхай авьяасандаа тулгуурлан хурдан морь уях эрдэмд суралцан түүнийгээ хөгжүүлж чадсан нэгэн байсан гэдэг.
Тэрбээр Хардэл бээсийн хошууны хурдан морьт Пунцагнамжилын хүү Пүрэвдоржтой Гандан хийдэд хамт шавилан сууж байхдаа ойр дотно үерхэн нөхөрлөж байсан тул 1928 онд Хардэл бээсийн хошууг зорьж очин хурдан удмын гурван үрээ нутагтаа авч ирэн, хошууныхаа адууны удам, угшлыг сайжруулж байсан тухай түүхэн сурвалжуудад тэмдэглэн үлдээжээ. Түүнчлэн Галсандаржаа ноёнтон эмгэг согог олсон адууг үзэж оношлох, хатгаж ханах зэргээр эмчлэн эдгээхдээ гаргууд нэгэн байсан тухай нутгийн олны ам дамжсан яриа байдаг.
Дашрамд сонирхуулахад, тэрбээр наадамд явахдаа хурдан морьдоо шон тойруулах зуураа хуурч залан морины явдал гийнгоо татуулах, “Хурдан сайхан” дууг хуурдуулдаг заншилтай байсан гэдэг.
"Тод магнай" сэтгүүл. Дугаар 90
Ж.Содномдорж нь 1882-1907 онд Эетэй бээлийн хошууг захирч байжээ. Тэрбээр олон удаагийн даншиг болон төрийн их баяр наадамд хурдан хүлгийнхээ тоосыг өргөж нэр алдраа мандуулж явсан, говь нутагтаа алдартай сайн уяач байсан юм. Түүний хамар цагаан зээрд азарга нь улсын баяр наадамд нэг түрүүлж, нэг удаа дөрвөөр давхиж байсан бол 1923 оны улсын баяр наадамд бор морь нь аман хүзүүдэж, хүрэн шүдлэн нь айргийн дөрвөөр давхиж байсан түүхтэй.
Мөн 1925 оны үхэр жил Ардын хувьсгалын дөрвөн жилийн ойн наадамд Богдхан уулын аймгийн Хоёр Өлзийт уулын хошууны Жагваралын Содномдоржийн зээрд азарга айргийн гуравт хурдалсныг түүхийн шарласан хуудаснаас харж болно. Энэхүү хамар цагаан халзан азарга 1928 оны улсын баяр наадамд түрүүлэн түмэн олноо баясгаж “Со сайдын зээрд халзан” хэмээн алдаршсан билээ.
Түшээт хан аймгийн Эетэй бээлийн хошуу ноён Содномдоржийн Галсандаржаа:
1907-1923 онд нь Эетэй бэйлийн хошууг үе залгамжлан захирсан С.Галсандаржаа нь эцгийнхээ хурдан морь уяж, шинждэг арвин их туршлагыг өвлөсний зэрэгцээ өөрийн ажигч гярхай авьяасандаа тулгуурлан хурдан морь уях эрдэмд суралцан түүнийгээ хөгжүүлж чадсан нэгэн байсан гэдэг.
Тэрбээр Хардэл бээсийн хошууны хурдан морьт Пунцагнамжилын хүү Пүрэвдоржтой Гандан хийдэд хамт шавилан сууж байхдаа ойр дотно үерхэн нөхөрлөж байсан тул 1928 онд Хардэл бээсийн хошууг зорьж очин хурдан удмын гурван үрээ нутагтаа авч ирэн, хошууныхаа адууны удам, угшлыг сайжруулж байсан тухай түүхэн сурвалжуудад тэмдэглэн үлдээжээ. Түүнчлэн Галсандаржаа ноёнтон эмгэг согог олсон адууг үзэж оношлох, хатгаж ханах зэргээр эмчлэн эдгээхдээ гаргууд нэгэн байсан тухай нутгийн олны ам дамжсан яриа байдаг.
Дашрамд сонирхуулахад, тэрбээр наадамд явахдаа хурдан морьдоо шон тойруулах зуураа хуурч залан морины явдал гийнгоо татуулах, “Хурдан сайхан” дууг хуурдуулдаг заншилтай байсан гэдэг.
"Тод магнай" сэтгүүл. Дугаар 90


0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дунд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойн сонгомол дээд насанд…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд О.Баасанцэрэнгийн хү…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдаанд Э.Бат-…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ц.Амарсанаагийн хонг…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын хүрэн…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Б.Отгонсэлэнгийн Ава…
-
2024 оны 7-р сарын 27 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Д.Отгонлхагвын Солон…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсэд Ч.Батжаргалын халтар даага түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол бага ангилалд Х.Цогтсайханы…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Ч.Уламбаярын хээр соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Говийн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Б.Норов…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн сонгомол дунд насанд Б.Бат-Өлзийн ха…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанх-7" говийн бүсийн уралдаанд Ц.Амарсанааги…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Ламын Гэгээний 385 жилийн ойд Ч.Болд-Эрдэнийн халт…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд Төвийн бүсийн уралдааны сонгомол дээд насанд С.Бая…
-
2024 оны 7-р сарын 26 -нд "Говьшанхын хурд-7" уралдаанд Б.Пүрэвжаргалын хүрэ…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд Х.Гарь…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол бага ангилалд 106 да…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд ангилалд эхний …
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насны уралдаанд…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дунд насанд 65 хурда…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд эхний 10…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 103 жилийн ойн сонгомол дээд насанд С.Баярса…
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд 79 хурдан хүлэг бүртгүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 13 -нд Цоллооч хүүд Д.Чулуунбат Тод манлай даага амлав
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан д…
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Х.Улам-Өрнөхийн хээр даага тү…
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд 258 даага бүртгүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан с…
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд Уралдаанч Б.Энх-Очир: Захаар нь дайрч ороод Нандин…
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Хишиг-Очирын Бөхбатын хүрэн с…
-
2024 оны 7-р сарын 12 -нд 217 соёолон бүртгүүлж, 152 нь гараа руу хөдөлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд Б.Ерөөлтийн халтар морь түрүү…
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд 228 их насны морь бүртгүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан хурдан а…
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд АХ-ын 103 жилийн ойд С.Гал-Эрдэнийн Нандин хонгор …
-
2024 оны 7-р сарын 11 -нд 192 азарга бүртгүүлжээ
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна