Сумын Алдарт уяач Б.Нямсүрэн: Төрийн наадмаас дааганы түрүү хүртсэн онцгой жил байна

-Данагар зээрд даага тань төрийн наадмын түрүү авчирлаа. Баярт мөчийн сэтгэгдлээ “Тод магнай” сэтгүүлийн уншигчидтай хуваалцаач?
-Төрийн наадмаас хурдан морины түрүү хүртэнэ гэдэг морины уяа эвлүүлдэг хүн бүрт тохиодог аз завшаан бишээ. Миний хувьд төрийн наадмаа гурав дахь жилдээ зорьж ирэн оролцоод, дааганы түрүү авлаа. Сэтгэл маш өндөр байна.
-Өмнөх жилүүдэд ямар амжилттай оролцож байв?
-Анхны жил буюу 2015 онд хонгор азарга 39-өөр давхиулж байлаа. Хонгор азарга маань тэгэхэд Боржигоны 20 жилийн ой, аймгийн баяр наадамд гуравлачихаад төрийн наадмыг зорьсон юм. Хойтон жил нь хонгор шүдлэн үрээ 33-аар давхиж байлаа. Энэ хонгор хязаалан, даага хоёртой ирсэн. Хонгор хязаалан маань хасагдаж, даага тод магнай торгон жолоо өргүүллээ.
-Төрийн наадам зохион байгуулалт, бэлтгэл ажлын хувьд жилээс жилд чанаржиж байна уу, эсвэл өмнөх жилүүдийнхээсээ арай дутагдалтай болоод байна уу. Энэ талаарх таны бодлыг сонсъё?
-Энэ жил бол миний хувьд онцгой жил. Төрийн наадмаас түрүү хүртсэн болохоор онцгой ч байлгүй яахав. Харин зохион байгуулалтын хувьд сайхан монгол хүлгүүдийг эрлийз гэсэн шалтгаанаар мордуулалгүй хассанд сэтгэл жаахан дундуур байна. Үүн дээр л цаашид анхаарах шаардлагатай байна даа.
-Таныхаар ялгах нь зөв зүйтэй алхам мөн үү?
-Ялгах нь зөв. Хамгийн гол нь сэрвээний өндөр, үүлдэрлэг байдлын аль алинаар нь ялгаж мэддэг комисстой л байх шаардлага гарч ирж байна даа. Учир нь, уяач хүний бүтэн жилийн хүч хөдөлмөрөөс гадна тодорхой хэмжээний хөрөнгө мөнгө үргүй үрэгдэж байна шүү дээ.
-Та хэдэн оноос морь мал уяж эхэлсэн бэ?
-2010 оноос морь уяж эхэлсэн. Хар багаасаа хурдан морь унаж өссөн болохоор сэтгэл зүрх минь морьтой их ойр байдаг юм. Миний аав Дундговийн Цагаандэлгэрийн Лувсандоржийн Батнасан гэж нэгдэл адууг насаараа малласан, Монгол Улсын Шилдэг 100 адуучны нэг, Монгол Улсын Сайн малчин хүн байдаг юм. Нэгдэлд адуу маллаж байхдаа 1989, 1990 онд “Алтан унаганы эзэн”-ээр тодорч байсан. Ийм л хүний үр удам болохоор ч тэр үү, би хар багаасаа л адуунд дурласан. Миний хувьд 13, 14-тэйгөөсөө хойш 13 жил адуу маллаж байна.
-Данагар зээрд хаанахын угшилтай адуу вэ?
-Манай аавын унаган адуу байгаа юм. Эх тал нь Засаг адууных нь өөрийн унаган гүү байдаг юм. Эцгийнх нь гарал үүслийг нь сайн мэдэхгүй байна. Төв аймгийн л гаралтай адуу гэдэг юм. Манай 16-р тоочигийн Цагаандэлгэрийн нэг ах хүү цоохор азарга авсан юм. Түүний төл байгаа юм. Хоёр ах нь нутагтаа сайхан л хурдалж байсан. 
-Улсын баяр наадмын өмнө ямар нэгэн уралдаанд оролцсон уу?
-Улсын баяр наадмаас өмнө гурав уралдаад, хоёр түрүүлж, нэг айрагдсан. Тодруулбал, Дундговийн Дэрэнд гуравлаад, Говьсүмбэр аймгийн Адуучин тэмцээнээр даага уралдахад түрүүлсэн. Мөн Говьсүмбэр аймгийн Шивээговь сумын уяачдын холбооны наадамд түрүүлсэн.

"Тод магнай" сэтгүүл 88, 89