Сумын Алдарт уяач Л.Батболд: Саарал алагийн маань төлүүд энэ хавиар их тарсан даа

Уншигч та бүхэндээ Увс аймгийн Цагаанхайрхан сумын хийморилог уяачдын төлөөллийг танилцуулж байна. Энэ удаад сумын Алдарт уяач Л.Батболдын ярилцлагыг хүргэе.
-Анхны айраг, түрүүг хаанахын наадамд ямар мориор хүртсэн бэ?
-Надад ах дүү бидэртэй, бидэргүй хоёр хул морь байсан. 1999 онд сумын наадамд бидэргүй хул түрүүлж бидэртэй хул нь айрагдсан. Тэр үед хоёр хул соёолон, хязаалан байсан. Би 1997 онд 14 настайгаасаа эхлэн морь уясан. Манай аав нэгдлийн адуу хариулдаг байсан ч хурдан морь нэг их сонирхдоггүй, ганц, хоёрхон морь уядаг байсан. Бидэртэй, бидэргүй хоёр мориноос гадна надад алаг үрээ, бор үрээ, бор даага бий.
-Хоёр хул морь тэрний дараа хэрхэн уралдсан бэ?
-Түүнээс хойш нэг, хоёр жил өнжөөд их насанд нь тэр хоёрыг уясан бидэртэй нь долоо, бидэргүй нь дөрөвт ирсэн. Тэр үед ийш тийшээ явдаггүй, сумандаа л тавидаг байсан. Нас нийлсэнээс нь хойш хоёр, гурван жил л уяж гурав, гурван хишиг хүртсэн.
-Энэ хоёрын дараа ямар морь давхисан бэ?
-Манайд бас том, бага хоёр хул алаг морь байсан. Дааганаас нь хавчиг хүртэл нь уягдахдаа хоёр, хоёр удаа айрагдсан.
-Хавчигаасаа хойш яаж уралдсан бэ?
-Тэр үед улсын наадмаас өөр уралдаан байхгүй,наадам цөөн болохоор уяхаа больсон. Хул алагуудын дүү хонгор морийг дааганаас нь уясан. Шүдлэндээ сумын наадамд тавд, хязааландаа түрүү, соёолондоо мөн тав, тэрний хойд жил дөрөв, долоотой өнжин наймтайдаа Завхан аймгийн Сонгино сумын ойд есөөр давхисан. Тэр нь миний гадагшаа наадах гараа болсон. Сонгины наадмаас хойш хонгор морины уяа нэг ч сайн таараагүй, тэгээд ноднин тогоо тосолсон.
-Хонгорын дараа ямар мориор наадсан бэ?
-Бас л алагуудын удамтай хоёр бор үрээ сумынхаа баярт уясан. Нэг нь олигтой ч давхиагүй. Нөгөөх нь шүдлэндээ сумын баярт айргийн гуравт давхиад хязаалангынх нь хавар нь би морио хулгайд алдчихсан. Тэгээд бас л хул алагийн удам хул даага уясан нь овоо хурдалсан. 2011 онд соёолондоо сумынхаа 80 жилийн ойд түрүүлсэн. Соёолон хүртлээ 15, 6-н айраг, түрүү аваад алдсан, сураг нь ер гараагүй.
-Бор соёолонгоо алдчихаад 2011 оноос хойш яасан бэ?
-Тэгээд би хар алаг даага уясан нь сумынхаа наадмаас хоёр, гурван айраг авсан. Тэгээд чононд идүүлсэн. Ингээд хурдан хурцаа алдаад байхаар заримдаа урам хугарчихдаг боловч угийн моринд хорхойтой болохоор уяхгүй байж чадахгүй юм даа.
-Хул алагууд чинь хаанахын ямар удам угшилтай вэ?
-Миний аавын унаган адуу. Эцэг нь хонгор азарга нь хурдалж байгаагүй. Эх нь хурдны удамтай саарал алаг гүү байсан. Тэрнээс дандаа л хул алаг адуу гарсан нь эндээ нилээн тарсан.
-Сумын алдарт уяач хэдэн онд хүртсэн бэ?
-2013 онд сумынхаа хамгийн залуу сумын Алдарт уяач болсон.
-Аав чинь морь уядаг байгаагүй гэл үү?
-Миний аав хурдан морь уядаггүй ч адуунд дуртай, сайхан мориор гангардаг, адууг хатгаж засдаг байсан. Хараад л тэр нь тэгчихсэн байна гээд хатгадаг. Аавынхаа ханаж хатгах арга, мал маллах ухааныг өвлөн өдий зэрэгтээ явна. Аав морь уядаггүй ч “уяан дунд энийг нь ингээд хатга, тэжээл, хоолыг нь ингэж тааруул” гэх мэт олон зүйл заасан. Мөн аав морийг их л сайхан унаж эдэлдэг, тэрийг нь хэрэгжүүлэх гэж хичээдэг. Морио байнга унадаг, өвөлдөө тэжээж, намар нь гүйлгэдэг.
-Батболд яагаад морь уядаг болсон юм?
-Би багадаа хурдан морь их унасан болохоор моринд их хорхойтой. Миний төрсөн ах Идэр аавын морийг уядаг байлаа. Ахын хээр морь, хээр алаг үрээ нь сумандаа түрүү, айрагт хурдалсан. Тэр хээр алаг үрээ Зүүнхангайд айрагдсан хурдан буян. Ах морь уяхаа болиод аавын гурван хүүгээс надаас өөр уяа тааруулж байгаа хүн байхгүй. Би хоёр хүүхэдтэй, том нь гуравдугаар анги, ямартаа ч унаачийн зовлонгүй л байгаа юм.
-Хонь жил гарсаар наадав уу?
-Наадсангүй ээ. Цагаанхайрханд маань нэг их уралдаан болдоггүй. Аймгийн чанартай сумдын хаврын бүсийн уралдаанд оролцох гээд амжсангүй, морь арай бэлэн биш, тэжээгээд л байна. Энэ жил аймгийн наадамд даага, мөн Сүрэнхорлоо гэж авга ахынхаа хээр морийг уях санаатай байна.
-Ах дүү нарынхаа морь уяад байна уу?
-Тийм. Ноднин нэг хавчиг морь сумандаа аман хүзүүдсэнийг ахын нэр дээр цоллуулсан.
-Ярилцсанд баярлалаа. Морьдоо сайн уяарай. Амжилт хүсье.
"Тод магнай" сэтгүүл Увс аймгийн тусгай дугаар
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Баасан, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Баасан, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Баасан, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Баасан, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Баасан, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Баасан, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Баасан, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Баасан, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Баасан, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
Баасан, 12:43 минут АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
Пүрэв, 17:51 минут Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
Бямба, 11:20 минут З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Пүрэв, 12:57 минут АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Пүрэв, 16:21 минут Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
Бямба, 16:15 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
Бямба, 15:28 минут Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
Баасан, 17:01 минут Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
Баасан, 17:43 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
Баасан, 11:58 минут МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
Баасан, 08:27 минут 153 азарга бүртгүүлжээ
-
Баасан, 15:43 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
Пүрэв, 10:07 минут Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
Бямба, 09:56 минут МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
Пүрэв, 12:07 минут Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Баасан, 08:49 минут Фото - Азаргаа мордуулав
-
Бямба, 12:29 минут АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
Бямба, 13:07 минут Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Пүрэв, 10:17 минут Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 18:19 минут Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
Пүрэв, 13:47 минут 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Пүрэв, 17:39 минут Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
Бямба, 08:02 минут 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
Пүрэв, 15:09 минут Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Бямба, 09:14 минут Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
Баасан, 15:05 минут 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
Бямба, 13:54 минут Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Баасан, 16:01 минут Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
Бямба, 14:32 минут Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна