Аймгийн Алдарт уяач С.Шагдар: 24 жилийн дараа анхны айргаа авч байлаа

Хөвсгөл аймгийн Түнэл сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач Сүрэнгийн Шагдартай хийсэн ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Түнэл сумын ахмад уяачдын нэг юм байна. Шагдар Алдарт морины уяа эвлүүлээд ямархан хугацааг өнгөрөөсөн бол?
-1967 оноос  бие даан морь уяж, 1991 онд сумынхаа баяр наадмаас анхны  айргаа их насны мориор авч байлаа. Аймгийн наадмаас бол 1992 онд эхний шөвгөө бор азаргаараа авч байсан. Тэр жил бор үрээ маань удаалаад, дараа жил нь 1993онд алаг морь маань гурвалж, алаг даага маань түрүүлж байсан юм. Түүнээс хойш том жижиг олон наадмын үзүүр ,түрүү шөвөг хүртэж 1996 онд аймгийн Алдарт уяач цол хүртсэн.
- Орон нутгийн ханасан цолонд хүрэхэд ямар хүлгэд тань илүүтэй нөлөөлсөн бэ?
- Алаг азарга маань байна. Аймгийн наадамд хэд хэд түрүүлж, дөрөв шөвгөрсөн адуу.
-Хэд хүртлээ уралдсан бэ?
-Одоо надад байхгүй  л дээ. Аймгийн Алдарт уяач Сандагт өгчихсөн юм. Алаг азарга маань аймгийн Алдарт уяач Найнаа Дамдингийн унаган адуу. Алаг азарганы эцэг цавьдар азарга нэг их хурдалж байгаагүй ч хөлийн хурдтай сайн хүлэг байсан. Алаг азарганы төл хүрэн азарга сум, аймгийн наадамд  хоёуланд нь зургаалсан. Жижигэвтэр наадмуудад бо зөндөө орсоон.Мөн миний бор азарга  аймгийн наадамд дөрөв шөвгөрсөн хурдан хүлэг.
-Нэгдэл нийгмийн үеэс морь уяж байсан юм байна шүү дээ?
-Тийм шүү. Нэгдлийн адуу ч малладаг байсан. Албан ажил  гэж цалгардаад морьд маань сайн давхидаггүй байсаан. Тэглээ гээд шантраагүй. Яагаад гэхээр морь уях нь миний хобби. Монгол эр хүн болж  төрсний маань утга учир байсан учраас айраг түрүү авсангүй гээд шатраагүй. Би чинь морь уяад 24 жилийн дараа анхны айргаа авч байлаа. 1966 сумынхаа наадмаас нэг айраг авч байсан санагдана. Би сумандаа гэхээс аймагтаа илүү нааддаг байсан. Манай сум чинь аймагтайгаа ойрхон шүү дээ.
-Түнэл сумын уяачдын морь аймгийн баяр наадамд олон орсон байдаг нь газар нутгийн байршилтай хамаатай байх нь ээ?
-Манай сум хэзээнээсээ л хурдтай. 1957 оны наадамд нэг уяаны таван азарга дараалж ирж байлаа. 1993 онд энэ голын таван хязаалан дараалж ирж байлаа. Гэхдээ газар нутаг ойрын нөлөө бол байсан байхаа. 
- Шагдар Алдартыг залгамжлан морь уяж байгаа хүн байна үү?Багачууд адуунд хэр дөртэй байна ?
-Би найман хүүхэдтэй.  Түүний дөрөв нь хүү. Баньд  нар морь сонирхоноо.  Хорвоогийн жамаар өдөр хоногоор хөгширч мориныхоо уяаг санаанд хүртлээ тааруулж чадахгүй л байна. Сүүлийн үед тэжээл бордоогоор уядаг болж. Тэрийг нь сайн мэдэхгүй юм. Залуухан байсан бол оролдох л байсан байх.
-Таныг аймгийн заан цолтой бөх хүн гэж дуулсан. Тэр талаараа яриач?
-Манай эцэг Сүрэн гэж хүн барилддаг, аймгийн заан цолтой хүн байсан. Би бол барилддаггүй. Аав маань бусгах мэхийг голдуу хийдэг байсан гэдэг.
-Эр гурван наадмаар наадаж буй танай гэр бүлийнхэнд сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе. Уясан морь тань хурдан байж, тод магнай торгон жолоогоо улам олныг өргүүлж яваарай.
-Баярлалаа. Та бүхний ажилд амжилт хүсье.

"Тод магнай" сэтгүүл Хөвсгөл аймгийн тусгай дугаар