Аймгийн Алдарт уяач Н.Батцог: Цолмон борынхоо үр төлүүдээр одоо ч сайхан наадаж байна
"Говьшанхын хурд-5" наадмаас...
-Нутагтаа болсон бүсийн наадмаас хишиг хүртсэнд баяр хүргэе. Цэгээн дааганы хэд дэх уралдаан байсан бэ?
-Баярлалаа. Миний цэгээн даага энэ жил долоо уралдаж, хоёр түрүү, таван айраг хүртлээ.Булагтайн бааз, Гурван тэмээтийн наадамд аман хүзүүдсэн.Дараа нь Булган сумын баяраар тавлаж, залгаад Сэврээ суманд айргийн таваар давхисан.Тэгээд Говьшанхдаа дөрөвлөж, Гурван тэмээтийн хаалтын наадамд түрүүлж, Цогтцэций суманд болсон ургийн наадамд дөрөвлөлөө.Дараа нь Ноён сумын Мянгат малчин Ганбатын наадамд түрүүлсэн амжилттай. Ер нь энэ жил одтой сайхан наадлаа. Том жижиг нийлээд 14, 15 айраг авсан.
-“Говьшанх-5” уралдаандаа хэдэн насны морьтой ирэв?
-Би даага, хязаалан үрээтэй ирж, нэгийг нь айрагдуулж, нөгөөг нь 60-н хэдээр оруулаа.
-Цэгээн даага хаанахын адуу билээ?
-Миний унаган адуу байгаа юм.Эцэг нь Цолмон бор гэж азарга бий. Надад бэлгэнд ирж байсан. Уг нь цоохор байсан ч одоо бор болчихоод байгаа.Угшил гарвал нь Дундговийн Эрдэнэдалайн бор Лхагва гэж хүний унаган адуу. Эх нь аймагт шүдлэндээ гуравлаж, хязааландаа түрүүлсэн манай хүрэн азарганы төл хүрэн гүү байгаа юм.
-Цолмон бор танд ирсээр яаж давхиж байв?
-Олон удаа айраг, түрүүнд хурдалж намайг баярлуулсан.Аймагт нэг түрүүлж, нэг айрагдсан бол аймгийн хэмжээний бүсийн наадмуудад нэг түрүү, гурван айрагтай. Дээр нь сумын наадмын амжилтыг нэмэхээр 17,18 медальтай азарга байна.
-Харин хязаалан нь хаанахын адуу вэ?
-Бас хурдан амьтан л даа. Одоогоор гурван медальтай. Эндээс хоёрыг нь энэ жил, ноднин нэгийг нь авсан юм. Манай бор азарганы төл, харин эх нь Ханхонгор сумын гарлын Баяраа гэж хүний унаган адуу болох буурал гүү бий. Цэгээн даагатай эцэг нэгтэй. Ноднин Булагтайд болсон Ламын овооны наадмыг МУ-ын Манлай уяач Намдагийн Хүрлээ зохион байгуулж, тэнд дөрөвлөсөн.Энэ жил Булган сумын наадамд гуравлаж, Сэврээ сумын наадамд дахин гурваар ороод байгаа юм.
-Өмнөх Говьшанх наадмуудад оролцож байв уу?
-”Говьшанх-2”-с бусдад нь оролцож байсан. Анхны уралдаанд хонгор хязаалангаа 32-оор оруулсан юм. Тэр жил энэ Цэгээн дааганы өвөө хүрэн шүдлэн үрээ аймагт гуравлаад, Говьшанхад очоод модтой наадсан. Харин “Говьшанх-2”-т өнжөөд гуравт нь Цолмон бор азарга 14-өөр ирж, дөрөвт нь 30-даар оруулаад байлаа.
-Өөр ЗГ-ын тогтоолт уралдаануудад оролцож байв уу?
-Явж байсангүй. Би ч Говьшанхдаа үнэнч хүн байгаа юм. Надад сайхан боломж олгодог гэж хэлж болно. Хөл муутай учраас аян замын ая даадаггүй болохоор гарч уралдаж чаддаггүй.
-Та хэдий үеэс морь мал уяж байгаа вэ? Энэ таны ЗГ-ын тогтоолт наадмаас авч байгаа анхны айраг юм байна, тийм үү?
-Үүнээс өмнө 2011 онд аймгийн 80 жилээр соёолон давхиулж, дараа жилийн хавар нь Өмнөговь аймагт болсон ЗГ-ын тогтоолт наадамд хээр соёолонгоо дөрөвлүүлсэн. Тэгэхээрулсын хэмжээний наадамд гурав дахиа морь оруулчихлаа гэж бодоод байна. Би 1990 онд наймдугаар ангиа төгсөж, мал дээр гарснаасаа хойш морь уяж байна. Моринд ороод 20 дэх жилийнхээ босгон дээр дөрвөн түрүү, таван айргийн амжилтаараа аймгийн Алдарт уяач болсон юм. Одоо нэмэгдээд 20-иод айраг түрүүтэй боллоо. Бас л олон жилийн хөдөлмөр шүү. Өнгөрсөн хугацаанд амжилт гаргахаас гадна хойгуур орчихоод гуниглах үе ч олон байлаа. Гэлээ ч морины ажлаа тасалдуулж явсангүй. Одоо уяаны эрдмийг айхтар мэднэ гэхгүй ч бусдаас хоцроод шантарчихаагүй л явна.
-Таны удамд уяачид олон байв уу?
-Миний төрсөн ах адуучин Лувсанцэрэн гэж аймгийн Алдарт уяач хүн бий. Би ахынхаа уясан морийг унаж, дараа нь уядаг болж байлаа.
-Анхны айраг түрүүгээ хэзээ хүртэж байв?
-Мэдээж анхны бүхэн сайхан шүү дээ.90 онд наймдугаар ангиа төгсөөд, дараа жил нь аймгийн ойгоор ганц хязаалан зээрд үрээгээ хөтлөөд очлоо. Тэгэхэд 215 үрээ мордсоноос наймаар ороод ирэхэд нь үнэхээр их баярлаж билээ. Харин 1992 онд нь аймагт соёолон зээрдээ түрүүлгэчихээд цэрэгт их л маадгар явж байлаа. Хоёр жил аймагтаа наадаад түрүү авсандаа дээлэндээ багтахгүй шахам л хөөрсөн.
-Уяа эвлүүлсэн энэ жилүүдэд таны нэрийг гаргасан ямар ямар хурдан хүлгүүд байв?
-Мориныхон Цолмон бороор маань намайг андахгүй ээ. Бор азаргатай Батцог л гэдэг юм.Миний малгайн залааны тэмдгийн талаас илүүг бор азарга авчирсан. Одоо түүнийхээ төлүүдээр сайхан наадаж байна.
-Таныг залгамжлаад хүүхдүүд тань морь мал уяж байна уу?
-Би дөрвөн охинтой.Бүгдээрээ л морь унаж өслөө. Санаагаар болдог бол нэгэнд нь уяаны эрдмээ зааж өвлүүлээд, морь уяулмаар л бодогдох юм. Даанч морь уяна гэхэд амаргүй ээ.
-Бидний яриа өндөрлөж байна. Урилгыг маань хүлээн авч ярилцсанд баярлалаа.
"Говьшанхын хурд" сэтгүүл №01
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 2024 оны 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна