Баян-Овоо сумын Алдарт уяач С.Зоригт: Дамдин аваргад хурдан бор морио бэлэглэж байлаа

Түүнийг Цогтцэций, Баян-Овоогийнхон зуудаг зээрдээр анддаггүй юм. Айраг, түрүү алддаггүй зуудаг зээрдийг анх нэгдлийн адуунаас Зоригт уяач онцлон сонгож уясан нь энэ ажээ. Уяачаасаа өөр хүн ойртуулдаггүй өшиглөж, хазаад байдаг болохоор болохоор нь ийн нэрийдсэн гэх. Тэрээр Өмнөговь аймгийн Баян-Овоо сумын уугуул нэгэн.   Зарим нэгэнтэй харьцуулахад адуунаас хол өссөн ч цэрэгт явах хүртлээ засгийн мал малладаг байжээ. Ийнхүү гурван жил Сулинхээрт цэргийн алба хааж ирээд үргэлжлүүлэн нэгдэлд адуу маллах болж. Тэр бол 1986 он байв. Түүнийг моринд ороход нөлөөлсөн хүн найз Бүрэнтөгс, Эрдэнээ нар байжээ.
Нэгэн цагт Сулинхээрийн зэрлэг адуунуудыг номхруулж явсан тэрээр “ёстой л галзуу барын аманд гараа хийхээс буцахгүй” нас байлаа гэх. Ингээд нэгдлийн адуунаас алдарт зээрдээ сонгосон түүхтэй. Энэ тухайгаа “шарандаа зээрдийг барьж уяж байлаа. Хөл, шөрмөс, самардалт гээд шал өөр шүү дээ” хэмээн толгой сэгсрэн өгүүлэх ажээ. Ийнхүү зуудаг зээрдийн амжилт эзнээ моринд эргэлт буцалтгүй оруулжээ. Арван хэдэн жил одтой сайхан наадахдаа Баян-Овоодоо айраг, түрүү алдаж байгаагүй гэдэг. Хурдан буянгийнхаа дурсгалыг хүндэтгэн Зоригт уяач өөрийн гэрийн баруун өмнөх овоонд толгойг тахьсан юм билээ. Мөн Зоригоогийн хурдан шарга азарга ч нутагтаа нэртэй, хурдан ажнай. Манлай сумын ногоон Чулуунаас халиун азарга авсны төл нь шарга азарга юм. Ойрын хэдэн сумандаа айраг алдаж үзээгүй шаргыг “Зоригоогийн шарга азарга” гэхээр “амьтан” айдаг байлаа хэмээн дурсамж задлах ажээ. Сумын Алдартад “данстай” хурдан шарга алаг азарга бас бий. Эцэг халиун азарга нь Манлай сумын Шанхын адуу бөгөөд шарга алаг азарга түүн дээр ирээд гарсан унаган адуу нь аж.
Зоригоо уяач тав, зургаан түрүү, 30-40 айргийн амжилтаараа сумын Алдарт уяач болсон юм билээ. Энд нэмж сонирхуулахад морьдоо ид сайхан хурдалж байхад “Говьшанхын хурд-1” бүсийн уралдаанд Дамдин аварга ирж барилдаж гэнэ. Тэгэхэд тэрээр өөрийн хурдан бор морио бэлэглэж байснаа ихэд бэлгэшээдэг юм.
"Тод магнай" сэтгүүл №36