Сумын Алдарт уяач П.Мягмаржав: Дархад цагаан адуу тэсвэр хатуужилтай, эдэлгээ сайтай
Хөвсгөл аймгийн Баянзүрх сумын нэгдүгээр бригадын иргэн, сумын Алдарт уяач Пүрэвжавын Мягмаржавтай уулзаж ярилцсан юм. Тэрээр усан могой жилийн сар шинийн босгон дээр улсын сайн малчнаар шалгарч, хоймор нутгийнхаа алдрыг мандуулсан билээ.
-Усан могой жилийн босгон дээр улсын сайн малчнаар шалгарсан юм байна. Баяр хүргэе?
-Энэ жил төрийн дээд шагнал хүртэж миний хувьд сэтгэл их өндөр байгаа.
-Олон жилийн хөдөлмөрийн үр шимээ амсах сайхан байлгүй яахав?
-Би малч удамтай хүн. Аав ээж хоёр насаараа мал малласан. Аав маань аймгийн аварга малчин болж байсан. Тийм сайхан хөдөлмөрч хүмүүсийн дэргэд байсных ажлаас хойш сууж чаддаггүй. Тиймдээ ч 18 настайдаа аймгийн залуу аварга малчин болж байлаа. 1987 онд аймгийн аварга малчин, дараа нь аймгийн хошой аварга, 2009 онд аймгийн сайн малчин, 2013 онд улсын сайн малчин болж төрийн дээд шагнал хүртлээ дээ.
-Голдуу ямар мал маллаж байв?
-Манайх одоо 1700-1800 орчим малтай. Үүнээс 170-180-аад нь адуу, 260 гаруй нь үхэр. Адууныхаа хажуугаар сарлаг тэжээж болох нь уу гэж туршсан болж байна. Энэ жил илүү тарган сайхан орлоо. Ер нь олон жилийн туршлагаас харахад эцэг малыг аль болох эртнээс тэжээж тэнхрүүлж байх хэрэгтэй юм шиг байна. Тэгж байж төл нь эрүүл цовоо байна шүү дээ.Хар нялхаасаа мал дагасан ч жил ирэх тусам улам бүр дадлагажиж юм сурдаг юм байна.
-Сайн малчин байхын тулд нэлээдгүй чармайх хэрэгтэй болно биз?
-Өө тэгэлгүй яахав. Хүмүүс ч хөдөөгийн хэцүү хатуугаас халшраад төв суурин бараадах нь их юм даа. Би тэгж чаддаггүй юм. Ер нь жилийн дөрвөн улиралд би хэдэн адуу, машинтайгаа хээр хоноод л явдаг. Тэгж байж л малыг өсгөнө шүү дээ. Манай адуучин “ Мийгаа ахтай машинд хонох ядаргаатай юм. Худлаа унтаад” гэдэг. Яагаад гэхээр би 30 минут болоод л сэрчихдэг зуршилтай. Насаараа малын хажууд явсан болохоор 30 минут унтаад л “хөөе” гээд сэрчихдэг зуршилтай болсон. Тэгсэн хэр нь тэр хугацаандаа өөрийгөө бүрэн амраадаг.
-Их ажлын хажуугаар хэзээнээс эхлээд морь уядаг болсон юм бэ?
-Морь уяхын тухайд гэвэл аав маань уяач хүн байсан. Тиймээс би зургаан настайгаасаа эхлэн хурдан морь унаж, хорхойсох болсон доо. Манайхан Дархад цагаан адуутай. Аавын маань хурдан цэнхэр гэж цагаан морь байсныг нь унадаг байлаа. Тэгээд аавыгаа залгамжлаад морь уяж эхэлсэн. Манай унаган адуунууд хурдтай, аймаг сумын наадамд айрагдаж түрүүлж байсан ч их ажлынхаа хажуугаар тээршаалгүй чанарыг нь сайжруулахаар Сүхбаатар, Увс, Дорнод, Дорноговь аймгуудаас үрээ авчирч азарга тавьсан. Сүүлийн жилүүдэд бусдын жишгийг дагаад төвд морь оруулж ирэн тэжээж уралдуулж байна. Тэгэх нь илүү үр дүнтэй юм. Ойрын жил уясан морьд маань хурдалж, өнгөрсөн жил гэхэд л аймгийн наадмаас хоёр, сумын наадмаас зургаан шөвөг авсан. Жил ирэх тусам тэжээх морьд маань нэмэгдэж байгаа учраас яваандаа жүчээгээ томруулах бодолтой байгаа.
- Танай адууны суурь болсон Дархад цагаан адуу ямар онцлогтой вэ?. Хөвсгөл аймгийн баяр наадмын цувааг харахад бүгээн адуу илүүтэй хурдалж байсан гэдэг юм билээ?
-Дархад адуу цомбон туурайтай. Уул хад гээд бартаатай газар явах чадвар сайн. Бяр ихтэй. Өө хэлсэн хүнд жаахан цүдгэр гэдэстэй жижгэвтэр биетэй мал байдаг юм. Манайхан бол “цүдгэр цагаан” л гэж ярьдаг. Нэг үе давжаарсанаа одоо буцаад томорч байна. Эдэлгээ уналгаанд сайн. Хоёр том богц ганзагалачихсан байхад дажгүй л давхиад байдаг юм. Энэ тэсвэр хатуужилтай чанар дээр нь зүүн зүгийн хурдыг нэмчихвэл болоод явчих юм шиг санагддаг. Гэхдээ өөрийнхөө адууг чамлаж байгаа юм биш л дээ. Манай унаган хээр морь аймагт олон удаа шөвгөрсөн. Мөн ноднин 150 даага уралдахад манай унаган даага эхний 15-д ирж байна лээ. Тэгэхээр унаган адуу гайгүй л гэсэн үг биз дээ. Тэгж бодоод баярлаж л суулаа. /инээв/
-Уяач хүнд унаган адуугаараа наадах шиг бахдал юу байхав?
-Би чинь цагаан адуугаа л ярьж суудаг хүн. Өнгөрсөн жил аймаг, сумын наадмаас найман айраг хүртсэн гэсэн шүү дээ. Тэрний хоёр нь манай унаган адууны амжилт. Хүний морь гуйж уначихаад гангарч яваа хүн тэгтлээ харц дээгүүр явж чаддаггүй шиг. Авмал адуугаараа дагнаж наадсан уяач бахархах зүйл багатай л байна байх.
-Бүлээн хошуут малтай амьдралаа холбон түүнийхээ үр шимийг хүртэж яваа тантай ярилцах сайхан байлаа. Амжилт хүсье.
-Баярлалаа. Мал маллаж явсаныхаа буянаар та бүхэнтэй уулзаж, моринд дуртай монгол түмэнтэйгээ “Тод магнай” сэтгүүлээрээ дамжуулан уулзаж байна шүү дээ. Та бүхний ажилд амжилт хүсье.
"Тод магнай" сэтгүүл Хөвсгөл аймгийн тусгай дугаар
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна