Хавчиг хүрэн азарга
Даваадорж
2015 оны 3-р сарын 23 -нд
Хөвчийн жонон вангийн хошуу эртнээс их хурдтай. Даншиг наадмыг ноёлж байсан удаатай гэдэг. Монголын хурдан адууны нэг голомт нь Хэнтий аймгийн зүүн хойд, хойд талын сумд билээ.
Нэлээд хожим сумд наадмаа дараалж хийдэг байлаа. Биндэр сумын уяачид цугларч сунгаа хийх газраа бууж, наадмын талбайд ойртсон байж. Тэр үед бусад сумаас уяачид наадахаар ирэх бол урьдчилан хэл чимээ өгч, нутгийн уяачид найртайгаар хүлээн авдаг ёстой байв.
Тэр нэгэн өглөө уяачид шуугилдаж эхэлжээ. Урагшаа харвал шөнө нүүж ирсэн уяачдын адуу багширч, майхан уяагаа босгосон, хүүхдүүд нь адтай чангаар марзайлж байлаа. Хэл чимээгүй ирсэн “зочид”-той нутгийн ахмад уяачид очиж уулзвал Идэрмэгийнхэн байж. Тэд, “...танайд их хурдан хавчиг хүрэн азарга гарсан гэж дууллаа. Манай сумын алан үнэмлэхт өвгөн хүрэн азаргатай удам нэг гэдэг. Түүнийгээ уралдуулж сорихоор ирлээ” гэжээ. Энэ удаагийн уралдаанд Идэрмэгийн алтан үнэмлэхт өвгөн хүрэн, Биндэрийн Гачингийн Раднаагийн хавчиг хүрэн хоёр тасархай гарч иржээ. Хавчиг хүрэн түрүүлж, хөгшин хүрнийг ер шавдуулахгүй явуулж байлаа. Хүүхэд нь их хашир тул хөгшин хүрнийг ер шавдуулахгүй явуулж байхад хавчиг хүрэн чихээ хулмайж цуцсан байдалтай наадмын талбайд ойролцоох Худалчийн толгойд дөхөж ирэхэд тод улаан хамбан дээлтэй хүн наадамчдаас морьтойгоо сугаран гарч ирээд гараа өргөжээ. Тэр даруй алтан медальтыг унасан хүү азаргаа гуядахад өвгөн хүрэн хүзүүгээ гурвантаа гүрдийлгэж зүтгээд л хавчиг хүрний зөв талаар орж ирэн түрүүлчихэж гэнэ. Наадам тарах үед Идэрмэгийн нэгэн залуу нутгийн уяачдыг басч, ам гарч доромжилсон гэдэг. Тэр яриа ам дамжин Биндэрийнхний хор шарыг хөдөлгөж орхижээ. Тэгээд тэд Баян-Адаргын наадамд явах болж, тэр наадамд алтан үнэмлэхт хүрнийг авчрахыг ятгуулсан байна.
Баян-Адаргын наадамд мөн л хоёр хүрэн азарга зуузай холбон ирсэн боловч барианд орохын даваан дээр хавчиг хүрэн сугаран түрүүлжээ. Үүнийг харж зогссон Төгс туслагчийн Шагдарсүрэн гэдэг уяач дөрөвлөн орж ирж явсан өөрийн азаргаа орхичихоод хавчиг хүрнийг дагаж давхин уйлж: “...Идэрмэгийн муусайн хулгайчингууд Биндэрийн хавчиг хүрний хөлийг харж чадав уу” хэмээн ам асууж байсан гэдэг.
МУ-ын Манлай уяач, морин спортын ууган мастер Т.Даваадорж
Нэлээд хожим сумд наадмаа дараалж хийдэг байлаа. Биндэр сумын уяачид цугларч сунгаа хийх газраа бууж, наадмын талбайд ойртсон байж. Тэр үед бусад сумаас уяачид наадахаар ирэх бол урьдчилан хэл чимээ өгч, нутгийн уяачид найртайгаар хүлээн авдаг ёстой байв.
Тэр нэгэн өглөө уяачид шуугилдаж эхэлжээ. Урагшаа харвал шөнө нүүж ирсэн уяачдын адуу багширч, майхан уяагаа босгосон, хүүхдүүд нь адтай чангаар марзайлж байлаа. Хэл чимээгүй ирсэн “зочид”-той нутгийн ахмад уяачид очиж уулзвал Идэрмэгийнхэн байж. Тэд, “...танайд их хурдан хавчиг хүрэн азарга гарсан гэж дууллаа. Манай сумын алан үнэмлэхт өвгөн хүрэн азаргатай удам нэг гэдэг. Түүнийгээ уралдуулж сорихоор ирлээ” гэжээ. Энэ удаагийн уралдаанд Идэрмэгийн алтан үнэмлэхт өвгөн хүрэн, Биндэрийн Гачингийн Раднаагийн хавчиг хүрэн хоёр тасархай гарч иржээ. Хавчиг хүрэн түрүүлж, хөгшин хүрнийг ер шавдуулахгүй явуулж байлаа. Хүүхэд нь их хашир тул хөгшин хүрнийг ер шавдуулахгүй явуулж байхад хавчиг хүрэн чихээ хулмайж цуцсан байдалтай наадмын талбайд ойролцоох Худалчийн толгойд дөхөж ирэхэд тод улаан хамбан дээлтэй хүн наадамчдаас морьтойгоо сугаран гарч ирээд гараа өргөжээ. Тэр даруй алтан медальтыг унасан хүү азаргаа гуядахад өвгөн хүрэн хүзүүгээ гурвантаа гүрдийлгэж зүтгээд л хавчиг хүрний зөв талаар орж ирэн түрүүлчихэж гэнэ. Наадам тарах үед Идэрмэгийн нэгэн залуу нутгийн уяачдыг басч, ам гарч доромжилсон гэдэг. Тэр яриа ам дамжин Биндэрийнхний хор шарыг хөдөлгөж орхижээ. Тэгээд тэд Баян-Адаргын наадамд явах болж, тэр наадамд алтан үнэмлэхт хүрнийг авчрахыг ятгуулсан байна.
Баян-Адаргын наадамд мөн л хоёр хүрэн азарга зуузай холбон ирсэн боловч барианд орохын даваан дээр хавчиг хүрэн сугаран түрүүлжээ. Үүнийг харж зогссон Төгс туслагчийн Шагдарсүрэн гэдэг уяач дөрөвлөн орж ирж явсан өөрийн азаргаа орхичихоод хавчиг хүрнийг дагаж давхин уйлж: “...Идэрмэгийн муусайн хулгайчингууд Биндэрийн хавчиг хүрний хөлийг харж чадав уу” хэмээн ам асууж байсан гэдэг.
МУ-ын Манлай уяач, морин спортын ууган мастер Т.Даваадорж
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна