Дархан мэргэн Ч.Мөнхцэцэг
А.Тэлмэн
2015 оны 2-р сарын 09 -нд
Ардын хувьсгалын 57 /1978 он/ жилийн ойн баяр наадмын эмэгтэйчүүдийн харваанд Сэлэнгэ аймгийн Ерөө сумын уугуул Чойжинсүрэнгийн Мөнхцэцэг хоёрдугаар байрт шалгарсан явдал түүний үндэсний сур харвааны оргилд хүрэх гарааны эхлэл байлаа.
Залуу харваач Ч.Мөнхцэцэг 1982 оны улсын баян наадмын харваанд Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын харваач Балдангийн Цэндбазартай оноо тэнцэн, товхоо авч, лусын наадамд анх удаа түрүүлэн, Монгол Улсын Мэргэн цол хүртсэн түүхтэй. Түүнээс хойш 1985 онд Хошой мэргэн, 1993 онд Гоц мэргэн, 1994 онд Гарамгай мэргэн, 1997 онд Даяар дуурсах мэргэн, 1999 онд Дархан мэргэн цол хүртэж, улсын наадамд зургаан удаа түрүүлсэн амжилтаараа дээд амжилт тогтоожээ. Тэрээр улсын баяр наадмын харваанд 1978, 1992, 1995, 1996 онд хоёрдугаар байр, 1980, 1986, 1988, 2000 онд гуравдугаар байр эзлэн, зургаан удаа түрүүлж, найман удаа айрагдахдаа нэг ч удаа дөрөв, тавдугаар байрт шалгарч байсангүй. Энэ амжилт нь Дархан мэргэн Ч.Мөнхцэцэгийн ямаршуухан чансааны харваач болохыг харуулж байгаа бодит түүх юм.
Халх харвааны арга техникийг гарамгай эзэмшсэн харваачийн нэг бол яахын аргагүй Ч.Мөнхцэцэг мэргэн байсан.
Ч.Мөнхцэцэг мэргэн хавар, зун, намартаа сурын талбайдаа цэц мэргээ уралдуулж, өвлийн улиралд мөсөн талбайд тэшүүрээр гулган, Монгол Улсын тэшүүрийн найман удаагийн аварга болж байсан мэргэн харваач, гарамгай тэшүүрчин байсан бөгөөд одоогоор сур, тэшүүр хорыг хослуулсан эмэгтэй харваач тодорч гараагүй байна. Харин эрэгтэй харваачдаас спортын мастер Д.Санжаасүрэн, Б.Жалбаа хоёр л сур, тэшүүр хоёрыг хослуулсан байгаа байх.
Улсын баяр наадмын харваанд таван удаа түрүүлсэн Ч.Мөнхцэцэг мэргэнд 1998 онд харваачид дундаасаа анхны Монгол Улсын гавьяат тамирчин гэдэг эрхэм цол хэргэм хүртэл хувь тавилан оногдсон билээ. Ч.Мөнхцэцэг мэргэн гавьяат цол хүртсэнийхээ хойтон жил буюу 1999 онд улсын баяр наадмын харваанд зургаа дахиа түрүүлж, хэр зэргийн харваач болохоо ард түмэндээ харуулсан юм.
Аливаа спортын төрөл тамирчин хүнээс асар их тэвчээр, сэтгэлийн хат шаарддаг. Ч.Мөнхцэцэг мэргэн хүүхэд төрүүлээд нялх биетэй байхдаа ч, ээж нь хүнд өвчтэй үхэл амьдралын зааг дээр байх үед ч наадмын харваандаа оролцож, өндөр амжилт үзүүлж байсныг олон ахмад харваачид мэднэ.
Дархан мэргэн Ч.Мөнхцэцэгийн аав Р.Чойжсүрэн хошой мэргэн, эгч Ч.Мөнхтуяа, ах Ч.Мэндбаяр, нөхөр Б.Энхбаатар нар спортын мастер цолтой харваачид билээ.
Ч.Мөнхцэцэг мэргэний амжилтанд хүрэх, дээд амжилтыг өөрчлөн тогтоох хүсэл мөрөөдөл олон харваачийн сэтгэл зүрхэнд хадаастай яваа. Түүний амжилтанд ойрхон яваа харваачид гэвэл Ц.Хүдэрчулуун, Ш.Даваахүү, Л.Отгонбаяр, Х.Даваажаргал, Х.Оюунчимэг нар төдийгүй олон харваачид Л.Отгонбаяр, Х.Оюунчимэг нарт илүүтэй найдлага тавьж байгаа болов уу гэсэн бодол миний сэтгэл зүрхэнд хааяахан орж ирдэг юм.
Дараачийн Дархан мэргэн цолтой харваачаар тодрох хүн эрэгтэй харваач уу, эмэгтэй харваач уу гэдэг нь оньсого мэт таавар тээсээр байна.
МУ-ын Мэргэн П.Гарамдорж
Залуу харваач Ч.Мөнхцэцэг 1982 оны улсын баян наадмын харваанд Дорнод аймгийн Баян-Уул сумын харваач Балдангийн Цэндбазартай оноо тэнцэн, товхоо авч, лусын наадамд анх удаа түрүүлэн, Монгол Улсын Мэргэн цол хүртсэн түүхтэй. Түүнээс хойш 1985 онд Хошой мэргэн, 1993 онд Гоц мэргэн, 1994 онд Гарамгай мэргэн, 1997 онд Даяар дуурсах мэргэн, 1999 онд Дархан мэргэн цол хүртэж, улсын наадамд зургаан удаа түрүүлсэн амжилтаараа дээд амжилт тогтоожээ. Тэрээр улсын баяр наадмын харваанд 1978, 1992, 1995, 1996 онд хоёрдугаар байр, 1980, 1986, 1988, 2000 онд гуравдугаар байр эзлэн, зургаан удаа түрүүлж, найман удаа айрагдахдаа нэг ч удаа дөрөв, тавдугаар байрт шалгарч байсангүй. Энэ амжилт нь Дархан мэргэн Ч.Мөнхцэцэгийн ямаршуухан чансааны харваач болохыг харуулж байгаа бодит түүх юм.
Халх харвааны арга техникийг гарамгай эзэмшсэн харваачийн нэг бол яахын аргагүй Ч.Мөнхцэцэг мэргэн байсан.
Ч.Мөнхцэцэг мэргэн хавар, зун, намартаа сурын талбайдаа цэц мэргээ уралдуулж, өвлийн улиралд мөсөн талбайд тэшүүрээр гулган, Монгол Улсын тэшүүрийн найман удаагийн аварга болж байсан мэргэн харваач, гарамгай тэшүүрчин байсан бөгөөд одоогоор сур, тэшүүр хорыг хослуулсан эмэгтэй харваач тодорч гараагүй байна. Харин эрэгтэй харваачдаас спортын мастер Д.Санжаасүрэн, Б.Жалбаа хоёр л сур, тэшүүр хоёрыг хослуулсан байгаа байх.
Улсын баяр наадмын харваанд таван удаа түрүүлсэн Ч.Мөнхцэцэг мэргэнд 1998 онд харваачид дундаасаа анхны Монгол Улсын гавьяат тамирчин гэдэг эрхэм цол хэргэм хүртэл хувь тавилан оногдсон билээ. Ч.Мөнхцэцэг мэргэн гавьяат цол хүртсэнийхээ хойтон жил буюу 1999 онд улсын баяр наадмын харваанд зургаа дахиа түрүүлж, хэр зэргийн харваач болохоо ард түмэндээ харуулсан юм.
Аливаа спортын төрөл тамирчин хүнээс асар их тэвчээр, сэтгэлийн хат шаарддаг. Ч.Мөнхцэцэг мэргэн хүүхэд төрүүлээд нялх биетэй байхдаа ч, ээж нь хүнд өвчтэй үхэл амьдралын зааг дээр байх үед ч наадмын харваандаа оролцож, өндөр амжилт үзүүлж байсныг олон ахмад харваачид мэднэ.
Дархан мэргэн Ч.Мөнхцэцэгийн аав Р.Чойжсүрэн хошой мэргэн, эгч Ч.Мөнхтуяа, ах Ч.Мэндбаяр, нөхөр Б.Энхбаатар нар спортын мастер цолтой харваачид билээ.
Ч.Мөнхцэцэг мэргэний амжилтанд хүрэх, дээд амжилтыг өөрчлөн тогтоох хүсэл мөрөөдөл олон харваачийн сэтгэл зүрхэнд хадаастай яваа. Түүний амжилтанд ойрхон яваа харваачид гэвэл Ц.Хүдэрчулуун, Ш.Даваахүү, Л.Отгонбаяр, Х.Даваажаргал, Х.Оюунчимэг нар төдийгүй олон харваачид Л.Отгонбаяр, Х.Оюунчимэг нарт илүүтэй найдлага тавьж байгаа болов уу гэсэн бодол миний сэтгэл зүрхэнд хааяахан орж ирдэг юм.
Дараачийн Дархан мэргэн цолтой харваачаар тодрох хүн эрэгтэй харваач уу, эмэгтэй харваач уу гэдэг нь оньсого мэт таавар тээсээр байна.
МУ-ын Мэргэн П.Гарамдорж
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна