Төрийн соёрхолт, дуучин Д.Болд Монгол үнэр сэнхийсэн Монгол поп чихнээ чимэгтэй эгшиглэх нь

А.Тэлмэн
2012 оны 2-р сарын 05 -нд

…Хангал хүлэг минь дөрөөн чимээтэй
                Хамаг Монгол минь Дорнын судартай
                Ихэр чавхдас нь Хүннү цартай
                Эгшигт хуур минь дэлхийд аялгуутай
                Домог шиг Монголын их нүүдэл
                Бүүвэй шиг зэрэглээнд тодорно оо
                         Хээрийн салхитай Монгол аялгуу минь
                         Эмнэг хөглөсөн морин хуур минь
               Уудам дорнын ард түмэн нь Монгол нэртэй
               Аялгуу дууны дээдийн шүтээн нь морин хуур минь ээ
               Уянгат хуурын аялгуунд нь увидас нууцхан
                   Урны цээлхэн айзамтай нартыг уяраах хуур минь…Ийн нэрт Жамъян хуурчийн ач хүү дуулж байна. Монгол поп ингэж эгшиглэж байна. Энэ бол мэдээж дуучин Д.Болд. Хөдөлмөрч энэ эрхэм удам дагасан урлагийн гэр бүлийн нэг гишүүн. АЖ, төрийн соёрхолт, нэрт Жамъян хуурчийн аав морин хуур тоглодог, тайж хүн байсан гэдэг юм билээ. Дуурийн театрыг “Бөмбөгөр ногоон” гэж байхад Болдын эмээ өвөө хоёул хөгжимчин хийдэг байсан аж. Харин Болдын аав архитекторч, ээж нь дуурийн дуулаачийн мэргэжилтэй. Ээж нь Монголын дуурийн урлагт 26  жил ажиллаад өдгөө энэ чиглэлээрээ багшилж байгаа. Цэцэгээ багш Монголын хамгийн нарийн хоолойтой буюу сапрон хоолойтой дуучдын нэг. Цэцэгээгийн дүү нар ч бас урлагийнхан. “Соёл эрдэнэ” хамтлагийг үүсгэн байгуулагчдын нэг “Никитон”-ы Бачкагийн аав Батсайхан, Хөгжим бүжгийн багш Баярсайхан гээд л үргэлжилнэ. Энэ халааг Болд болон түүний ах эгч хоёр цаашлаад үр хүүхдүүд нь залгамжилж явна.
Хийлийн ангийн бяцхан хүү тун шургуу нэгэн байсан аж. Цаг наргүй хийлээ давтах түүнийг заримдаа гэрийнхэн нь түр завсарлахыг хүсэхэд “миний өмнөөс та нар хийгээд өгөх биш дээ” гэж хэлчихээд л үргэлжлүүлдэг байсан гэдэг. Түүнд өвөө нь сайн хичээж байж амжилтанд хүрнэ гэдгийг байнга л хэлнэ. Тийм ээ, урлагт хэн хичээсэн нь амжилтанд хүрдэгийг түүний амжилтаас төвөггүйхэн харж болохоор.
Алдарт “18 нас” өдгөө ч Камертоныхны нэрийн хуудас болсоор. Монголын рок попын тогоонд өөрийн гэсэн данстай, түүхийн хуудаснаа томоос томоор дурайх залуусын уран бүтээл цаг хугацааны шалгуурыг даван чанар чансаагаа гайхуулан олон жилээр амьдарсаар л. Тэд уран бүтээлээрээ, тавьсан тоглолтоороо, стил имижээрээ оддын зангарагтай эрчүүд. Нэг хоёр дуу хийчихээд л хамраа сөхчихдөг орчин цагийн зарим нэгэн нусгай нөхдүүдээс  тэс өөр шүү.
Харин “Хайрын хүч”. Болдын бие даан гаргасан анхны цомог. “Хайрын хүч” бас анхны бие даасан тоглолт. Түүнээс хойш өнөөдөр тав дахь цомгоо фенүүдийнхээ гар дээр хүргээд байна. “Хээрийн салхитай аялгуу”, “Манан, “Миний хоёр эрдэнэ”, “ Нам гүм дундаас” Монгол попод багтах дуунууд. Монгол попын ид шидийг олонд мэдрүүлэх ажилд хэдийнэ ханцуй шамлан орж, улмаар энэ чиглэлийн уран бүтээлүүд нь үзэгч сонсогчдоос өндөр үнэлгээ авч байгаа нь гайхалтай. Тэр ийм л уран бүтээлч. Түүний хийсэн уран бүтээл бүрээс чанар чансаа байнга ханхийдэг.
Түүнийг фенүүд нь хөдөлмөрч залуу гэж дуу нэг хүлээн зөвшөөрдөг юм билээ. Мэдээж доллар биш таалагдах, эс таалагдах ээлжлэх ч дэнсэлбэл тэн хагасаас илүү нь түүнд таатай ханддаг. Бас  шинэ уран бүтээлийг  нь хүлээж, чих  тавин сонсож, шинэ өнгө төрхийг олж харахыг ихэд хичээдэг. Тийм шүү түүний фенүүд дэндүү олон юм билээ.
Гоёмсог машины хоббитой. Дээр нь чөлөөт цагаараа зураг авах дуртай энэ нөхөр хүүхэд байхаасаа л мөнгөний үнэ цэнийг мэдэрсэн нэгэн. Тэр ер нь нямбай бас аливаад сэтгэлээсээ ханддаг гэж нөхөд нь үнэлдэг. Яг энэ мөчид Камертоны эрхэм гишүүдийн нэг дуучин Ганаагийн яриаг тод санаж байх чинь. Камертон хамтлагийнхан нэг хэсэг Сингад амьдарсан даа. Фенүүд нь лав их тод санаж байгаа байх. Тэр үед өнөө дөрвөн ертөнцийн өнгө ямар ч хольцоо үгүй ялгардаг байсан гэх юм билээ. Мээдээ, Болд нар их нарийн нямбай. Хоол хийх болоход Болд хамгийн гоё орчныг бүрдүүлэн, бас жижигхэн зүйлээр олон төрлийн хоолыг базааж амжсан байдаг байсан гэдэг.
Энэ удаад Болдын тухай ийн тэрлэж суугаа маань түүний шинэ уран бүтээл Монгол поптой холбоотой хэрэг. Үндэсний ёс заншил, өв уламжлалаа  орчин цагт хослуулан Монгол Монголоороо дэлхийд гайхуулах цаг нэгэнт ирсэнийг дуучин залуу олоод хараадахаж.
…Сэтгэл дотор минь манан буугаад
Сэрүү татаад юутай сайхан
Өглөөний намуун наранд гэрэлтэхэд
Өр зүрх минь улам баясана аа… “Манан” ингэж өгүүлнэ. Зүгээр л сонсоод үз. Монгол үнэр омогшил төрүүлэн сэнхийнэ. Тийм ээ, бид омог бардам харц дээгүүр Монгол түмэн шүү дээ. Бидэнд ийм аялгуу үгүйлэгдэж байсан юм.
Төрийн соёрхолт, дуучин Д.Болд
Монгол үнэр сэнхийсэн Монгол поп чихнээ чимэгтэй эгшиглэх нь

…Хангал хүлэг минь дөрөөн чимээтэй 
Хамаг Монгол минь Дорнын судартай 
Ихэр чавхдас нь Хүннү цартай
Эгшигт хуур минь дэлхийд аялгуутай
Домог шиг Монголын их нүүдэл 
Бүүвэй шиг зэрэглээнд тодорно оо
Хээрийн салхитай Монгол аялгуу минь
Эмнэг хөглөсөн морин хуур минь
Уудам дорнын ард түмэн нь Монгол нэртэй
Аялгуу дууны дээдийн шүтээн нь морин хуур минь ээ
Уянгат хуурын аялгуунд нь увидас нууцхан
Урны цээлхэн айзамтай нартыг уяраах хуур минь…Ийн нэрт Жамъян хуурчийн ач хүү дуулж байна. Монгол поп ингэж эгшиглэж байна. Энэ бол мэдээж дуучин Д.Болд. Хөдөлмөрч энэ эрхэм удам дагасан урлагийн гэр бүлийн нэг гишүүн. АЖ, төрийн соёрхолт, нэрт Жамъян хуурчийн аав морин хуур тоглодог, тайж хүн байсан гэдэг юм билээ. Дуурийн театрыг “Бөмбөгөр ногоон” гэж байхад Болдын эмээ өвөө хоёул хөгжимчин хийдэг байсан аж. Харин Болдын аав архитекторч, ээж нь дуурийн дуулаачийн мэргэжилтэй. Ээж нь Монголын дуурийн урлагт 26  жил ажиллаад өдгөө энэ чиглэлээрээ багшилж байгаа. Цэцэгээ багш Монголын хамгийн нарийн хоолойтой буюу сапрон хоолойтой дуучдын нэг. Цэцэгээгийн дүү нар ч бас урлагийнхан. “Соёл эрдэнэ” хамтлагийг үүсгэн байгуулагчдын нэг “Никитон”-ы Бачкагийн аав Батсайхан, Хөгжим бүжгийн багш Баярсайхан гээд л үргэлжилнэ. Энэ халааг Болд болон түүний ах эгч хоёр цаашлаад үр хүүхдүүд нь залгамжилж явна.
Хийлийн ангийн бяцхан хүү тун шургуу нэгэн байсан аж. Цаг наргүй хийлээ давтах түүнийг заримдаа гэрийнхэн нь түр завсарлахыг хүсэхэд “миний өмнөөс та нар хийгээд өгөх биш дээ” гэж хэлчихээд л үргэлжлүүлдэг байсан гэдэг. Түүнд өвөө нь сайн хичээж байж амжилтанд хүрнэ гэдгийг байнга л хэлнэ. Тийм ээ, урлагт хэн хичээсэн нь амжилтанд хүрдэгийг түүний амжилтаас төвөггүйхэн харж болохоор.
Алдарт “18 нас” өдгөө ч Камертоныхны нэрийн хуудас болсоор. Монголын рок попын тогоонд өөрийн гэсэн данстай, түүхийн хуудаснаа томоос томоор дурайх залуусын уран бүтээл цаг хугацааны шалгуурыг даван чанар чансаагаа гайхуулан олон жилээр амьдарсаар л. Тэд уран бүтээлээрээ, тавьсан тоглолтоороо, стил имижээрээ оддын зангарагтай эрчүүд. Нэг хоёр дуу хийчихээд л хамраа сөхчихдөг орчин цагийн зарим нэгэн нусгай нөхдүүдээс  тэс өөр шүү.
Харин “Хайрын хүч”. Болдын бие даан гаргасан анхны цомог. “Хайрын хүч” бас анхны бие даасан тоглолт. Түүнээс хойш өнөөдөр тав дахь цомгоо фенүүдийнхээ гар дээр хүргээд байна. “Хээрийн салхитай аялгуу”, “Манан, “Миний хоёр эрдэнэ”, “ Нам гүм дундаас” Монгол попод багтах дуунууд. Монгол попын ид шидийг олонд мэдрүүлэх ажилд хэдийнэ ханцуй шамлан орж, улмаар энэ чиглэлийн уран бүтээлүүд нь үзэгч сонсогчдоос өндөр үнэлгээ авч байгаа нь гайхалтай. Тэр ийм л уран бүтээлч. Түүний хийсэн уран бүтээл бүрээс чанар чансаа байнга ханхийдэг.
Түүнийг фенүүд нь хөдөлмөрч залуу гэж дуу нэг хүлээн зөвшөөрдөг юм билээ. Мэдээж доллар биш таалагдах, эс таалагдах ээлжлэх ч дэнсэлбэл тэн хагасаас илүү нь түүнд таатай ханддаг. Бас  шинэ уран бүтээлийг  нь хүлээж, чих  тавин сонсож, шинэ өнгө төрхийг олж харахыг ихэд хичээдэг. Тийм шүү түүний фенүүд дэндүү олон юм билээ.
Гоёмсог машины хоббитой. Дээр нь чөлөөт цагаараа зураг авах дуртай энэ нөхөр хүүхэд байхаасаа л мөнгөний үнэ цэнийг мэдэрсэн нэгэн. Тэр ер нь нямбай бас аливаад сэтгэлээсээ ханддаг гэж нөхөд нь үнэлдэг. Яг энэ мөчид Камертоны эрхэм гишүүдийн нэг дуучин Ганаагийн яриаг тод санаж байх чинь. Камертон хамтлагийнхан нэг хэсэг Сингад амьдарсан даа. Фенүүд нь лав их тод санаж байгаа байх. Тэр үед өнөө дөрвөн ертөнцийн өнгө ямар ч хольцоо үгүй ялгардаг байсан гэх юм билээ. Мээдээ, Болд нар их нарийн нямбай. Хоол хийх болоход Болд хамгийн гоё орчныг бүрдүүлэн, бас жижигхэн зүйлээр олон төрлийн хоолыг базааж амжсан байдаг байсан гэдэг.
Энэ удаад Болдын тухай ийн тэрлэж суугаа маань түүний шинэ уран бүтээл Монгол поптой холбоотой хэрэг. Үндэсний ёс заншил, өв уламжлалаа  орчин цагт хослуулан Монгол Монголоороо дэлхийд гайхуулах цаг нэгэнт ирсэнийг дуучин залуу олоод хараадахаж.
…Сэтгэл дотор минь манан буугаад
Сэрүү татаад юутай сайхан
Өглөөний намуун наранд гэрэлтэхэд
Өр зүрх минь улам баясана аа… “Манан” ингэж өгүүлнэ. Зүгээр л сонсоод үз. Монгол үнэр омогшил төрүүлэн сэнхийнэ. Тийм ээ, бид омог бардам харц дээгүүр Монгол түмэн шүү дээ. Бидэнд ийм аялгуу үгүйлэгдэж байсан юм.

0 Сэтгэгдэл

ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.

    Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна