Түүхэн амжилт түрүү магнай-Наран хонгор

АХ-ын 93 жилийн ой үндэсний их баяр наадамд магнайдаа тоосгүй хурдалж,тод магнай торгон жолоогоо өргүүлсэн Д.Баянбатын Наран хонгор азарга Монголын хурдан морины түүхэнд нэгэн шинэ амжилтын эзэн болж мөнхөрлөө.
Монголын анхны арван Алдарт уяачийн нэг Мөнхийн Данзанням цуут “Ажнай” хүрэн азаргаа төрийнхөө их баяр цэнгэлд соёолонгоос нь хойш дөрөв түрүүлгэж, нэг айрагдуулан, нэг зургаагаар давхиулсан байдаг. Харин түүний хүү Зууны манлай  уяач Д.Даваахүү уяан дээрээсээ монгол төрийн наадамд хамгийн олон удаа азарга түрүүлгэсэн уяач гэдгээрээ ялгардаг. Тэрээр улсын наадам, шигшмэл морьдын “Их хурд” уралдаануудад  нийтдээ 11 удаа азарга түрүүлгэж, азарганы уяанд аргагүй гаршсанаа баталсан билээ. Тэгвэл өнөө жилийн наадамд түүний хүү аймгийн Алдарт уяач Д.Баянбат унаган хонгор азаргаа урамтай сайхан түрүүлгэж, гурван үеэрээ төрийн  наадамд азарга айрагдуулсан гэх бахархалт түүхийг бичсэн юм.
Гурван жил дараалан төрийнхөө наадамд түрүүлээд байсан Улс халзангийн буухиаг үргэлжлүүлж, гал уяандаа түрүү азарганы гэрчилгээг авчирсан Наран хонгор хоёр талын хурдны удамтай адуу. Бүр тодруулбал, эцэг талаасаа зургаан үе дамжин төрийн наадамд түрүүлж, айрагдсан хурдны удамтай бол эх нь алдарт Зул хонгорын төл гэдэг. 
Ийнхүү үе дамжин хурдалсан шандаст хүлгүүдийн цус судсаар нь гүйж буй Наран хонгор даагандаа уягдалгүй өнжөөд, шүдлэндээ долоогоор, хязааландаа аман хүзүүдэн, давхар уяагаар төвийн бүсийн уралдаанд түрүүлж байсан хурдан ажнай. Уяа нь жигдэрч хурд орохоороо нарны туяанд солонгорон харагддаг хонгор үрээндээ эзэн нь Нарансолонго хэмээх сонсголт нэрийг хайрласан ч олны саналаар Наран хонгор хэмээн нэрийдэх болсон гэх юм билээ.

А.Тэлмэн