Үлгэр аваасай

Хэд хоногийн өмнө болсон Монгол улсын аваргуудад хүндэтгэл үзүүлэх барилдаанд Хөвсгөл аймгийн Тосонцэнгэл сумын харьяат, Монгол улсын харцага Цэдэвийн Содномдорж бөхийн торгон ногоон дэвжээнээ эргэн ирсэн билээ. Мөн тэрээр барилдаан эхлэхийн өмнө бөхийн өргөөнд хуран цугласан үзэгч олноо мэхийн ёсолж уучлал эрсэн юм. Энэ нь хойш хойшийн бөхчүүд үлгэр авахаар сайхан үйл байлаа. Эрхээ хасуулсан ч гэлээ бэлтгэл сургуулилтаа таслалгүй, тун их хичээсэн нь харцагын биеэ борлуулсан, жингээ сайхан барьсан зэргээс харагдаж байв. Тэр ч хэрээрээ сайхан барилдаж үзүүрлэсэн билээ.
Ингэхдээ Ховд аймгийн начин Б.Тайван, улсын өсөх идэр начин И.Ёндонсамбуу, улсын начин Б.Сангисүрэн, Говь-Алтай аймгийн арслан Б.Суманчулуун, Өвөрхангай аймгийн арслан Ц.Чимэддорж, улсын начин С.Батсуурь нарын шилдгүүдийг дараалн орхиж үзүүрлэсэн билээ. Хэдийгээр харцагын учраа бөхчүүд бүгд шилдгүүд байсан ч харцага шилдгийн шилдэг болохоо харуулж учраа бүрээ төвөггүй давж байлаа. Магадгүй энэ өдөр түүнийг хамгийн их хазайлгасан бөх нь Говь-Алтай аймгийн арслан Б.Суманчулуун байсан гэхэд болно.
 Гурван жилийн өмнө улсын наадамд начны даваанд барилдаж, түүнээс хоёр жилийн урьд эдүгээгийн улсын заан Ч.Санжаадамбыг улсын наадмын 2-ын даваанд өвдөглүүлж явсан Балжиннямын Суманчулуун арслан сүүлийн хэдэн жил улсын цолны тааварт нэр нь зүй ёсоор орж буй бөх юм. Энэ өдрийн барилдааны хоёрын даваанд Дархан-Уул аймгийн арслан Н.Эрдэнэчулууныг орхиод гурвын даваанд улсын заан Б.Батмөнхөд амлуулан барилдсан. 2010 оны наадмын хоёрын даваанд энэ хоёр бөх оноолт таарч а.а барьц сонгон давж байсан бол саявтархан болсон жилийн тэргүүн дэвжээ тодруулах барилдаанд мөн таарч арслан ахин давсан билээ. Аль ч бөхөөс даагаа аатайхан нэхдэг заан энэ удаад Суманчулуун арслангаас даагаа нэхэхээр амласан юм. Хоёр бөхийн барилдаан багагүй удааширч Батмөнх заан барьц сонгож хавирсан ч өөрөө өрсөөд өвдөглөснөөр Суманчулуун арслан оноолтын даваанд гарч барилдлаа. Дөрвийн даваанд улсын заан Т.Санчиртай таарч харцагадаж шигшээд түрэхэд дагуулж зүүн талдаа мушгиад давснаар бага шөвөгт шалгарч үлдэв. Тавын даваанд Ц.Содномдорж харцагад амлуулж гарын даа нарын ширээний урд тэдний барилдаан өрнөсөн бөгөөд арслан эхлээд зүүн талдаа давхар тохсон боловч дутуудаж, харцага алсын сүвээний барьц авч тэр чигт нь мордоход дагуулж эргээд хоёр бөх тун ойролцоо газардав. Тэд хоёул босч ирээд хэн хэн нь дэвсэнгүй, үзэгчдээ, өөрсдийгөө хүндэтгэж цэцийн шийдвэрийг хүлээсэн юм. Хөлийн цэц у.н Ш.Зоригт ахин барилдуулах шийдвэр гаргасан бөгөөд барилдаан төдий л удсангүй харцага баруун талдаа даацтай давхар ачаад давлаа.
Энэ хоёр бөх өнөө жилийн наадмаар 5-ын даваанд барилдаж байхыг ч үгүйсгэж боломгүй шилдэг бөхчүүд. Хэн хэн нь энэ өдөр хурдан шуурхай барилдаж даацтай мэхээр даваа олныг авч байлаа. Мөн ойролцоо унасан ч зэрэгцэж дэвээгүй нь залуу бөхчүүдэд үлгэр болохуйц сайхан чанар байв. Тиймээс хэн хэн нь бэлтгэлээ чамбайруулж, наадамд цол ахиасай хэмээн хүсье.
Харцага, арслан нарын барилдааныг гэрэл зурагчин Б.Батбаяр тун сайн даржээ. Хайн унасан болоод харцагын давсан барилдаануудын зургийг сонирхоно уу.
МУИС-ийн оюутан Т.Түмэндэмбэрэл