“Эрдэнэт хүлэг” холбооны тэргүүн уулын баяжуулах "Эрдэнэт" үйлдвэрийн үйлдвэрлэл эрхэлсэн захирал З.Ганбаатар:Найзууд нэгнээ моринд урвуулах гээд морь бэлэглэдэг тэр замаар л уяач болсон
-Эрдэнэтийн морин спорт уяачдын холбоо шинэ бүрэлдэхүүнээр ажиллаад жил болох гэж байна. Хэдийгээр богино хугацаа ч амжуулсан ажил чамлахааргүй байгаа болов уу?
-Юуны өмнө сэтгүүлийн уншигчдад энэ өдрийн мэндийг дэвшүүлье. Манай “Эрдэнэт хүлэг” уяачдын холбоо 2010 оны 5 сараас шинэ бүрэлдэхүүнтэйгээр ажиллаж байна. Ажлаа аваад уяачдаа цуглуулж ойрын үед хийх ажлынхаа төлөвлөгөөг гаргалаа. Холбооны шинэ бүрэлдэхүүнийг ажлаа авахаас өмнө манай аймагт хангайн бүсийн уралдаан болох шийдвэрийг гаргасан байсан. Тиймдээ ч энэ бол анхаарал хандуулах том ажлын нэг байлаа. Ажлаа авснаас хоёр сарын дараа Ардын хувьсгалын 89 жилийн ой, залгаад 7 сарын 22,23-нд хангайн бүсийн улсын уралдаан болж, тун амжилттай зохион байгуулсандаа баяртай байгаа. Ямар нэгэн будлиангүй болж олон ч хүнээс сайшаалын үгийг сонслоо. Гол нь уралдаан будлиангүй, ая тухтай байвал үзэгчид, уяачид, тэнд оролцож хөдөлмөрөө гаргасан хүмүүст тухтай шүү дээ. Энэ бол шинээр зохион байгуулагдсан холбооны хувьд томоохон ажил байлаа. Үүнээс гадна бүтэц бүрэлдэхүүн дотроо ажлын хуваарилалт хийн, журам гаргаж тэргүүлэгчдийнхээ ажлыг хэд хэдэн үзүүлэлтээр дүгнэдэг болсон. Энэ ажлын маань үр дүнгийн нэг хэсэг нь дээрх уралдааны зохион байгуулалт, бэлтгэл ажлаас харагдах болов уу.
-Бүсийн уралдаануудаас бай шагналын хувьд нэлээн өндөр уралдаан болсон санагдаж байна?
-Өндөрт орно л доо. Бид 160-аад сая төгрөг гаргасан ба бүгдийн хандивын журмаар цуглуулсан. Үнэндээ бүсийн уралдаанд нэлээн хөрөнгө ордог. Бид уяачдын хөдөлмөрийг үнэлж урамшуулж байх нь зөв гэж үзэн шагналын сангаа ч нэлээн өндөр тавьсан. Түрүүлсэн морьдыг мотоцикль 10 сая төгрөгөөр, хүүхдийг нь унадаг дугуйгаар байлсан. Нийтдээ 30 хүүхдэд унадаг дугуй өгсөн. Түүнээс гадна зохион байгуулалтын хувьд анх удаа орон даяар орон нутгаас “Шууд” телевизээр уралдааныг шууд дамжуулсан байгаа. Бас үзэгчдэд бариан дээр нь морьдыг харах боломжийг бүрдүүлж өгсөн нь бас нэг шинэлэг зүйлийн нэг болсон гэж бодож байна. Үзэгчдийн хувьд экран тавьчихсан учраас ямар ч морийг холоос харах боломжтой гэсэн үг л дээ. Цаашилбал морь дагаж баахан машин давхидаг. Ямар сайндаа л морины уралдаан биш машины уралдаан боллоо гэж шүүмжилдэг шүү дээ. Энийг эмхлэх үүднээс зөвхөн комиссийн машинуудыг морь дагуулсан. Энэ мэт олон ажлыг хийхийн төлөө зүтгэсэн. Тиймдээ ч будлиан маргаангүй сайхан наадсан.
-Холбооны нэр солигдсон гэж байсан. Мэдээж холбооны туг, далбаа, энгэрийн тэмдэгт ч өөрчлөлт орсон болов уу?
-“Эрдэнэт хүлэг” уяачдынхоо туг далбааг салбарынхаа хувьд өөрчилсөн.
-Уяачдын галууд ч зохион байгуулалтанд орсон гэлүү?
-Эрдэнэт хот үйлдвэр дагасан хот. Тиймдээ ч өөрийн гэсэн онцлогтой. Уяачдаа галын зохион байгуулалтанд оруулж гал, галын уяачидтай хамтарч ажиллах тал руугаа явж байна. Өөрөөр хэлбэл гурав гурваараа гал болон айлсаж буугаад морьд уяж үсэргэх ажлыг зохион байгуулж байгаа. Энэ бол шинэлэг ажил юм даа. Ер нь холбоо маань яваандаа “Эрдэнэтийн морь” гэсэн шинэ үйлдвэр угсаа бий болгохыг зорьж байна.
За бас улсын уралдаануудад уяачдаа зохион байгуулалттайгаар нэгдсэн журмаар оролцуулах ажлыг хийж байна. Энэ мэт бага багаар хөгжих маягтай болоод л явна. Өнөөдөр Монгол наадам сайхан болох ёстой. Тиймдээ ч эрийн гурван наадмын нэг морины уралдааныг эмх цэгцтэй элдэв маргаан будлиангүй эмцх цэгцтэй явуулах нь наадам сайхан болохыг нэг хэлбэр гэж холбооноос үзэж байгаа.
Мөн холбооноос сард нэг удаа “Эрдэнэт хүлэг” нэртэй сонин гаргаж байна. Сониноороо дамжуулан хийхээр зэхэж байгаа ажлууд, зохион байгуулж байгаа уралдаанууд, түүнчлэн залуу уяачдад зориулан зөвлөмж өгөх жишээний.
-“Эрдэнэт хүлэг” холбоо бусад уяачдын холбооноос ямар давуу талтай гэж та бодож байна?
-Орхон аймаг нэг үеэ бодоход уяачидтай болчихож. Цаг хугацаа гэдэг хурдан юм шүү. Би өөрөө Эрдэнэтэд ажиллаж амьдраад 30 жил болж байна. Энэ жил Эрдэнэтийн маань 35 жилийн ой болно. Бараг л чацуу байгаа биз. Одоогоос хэдэн жилийн өмнө бол уралдаан боллоо гэхэд манайхаас нэг их олон морьд ордоггүй, уяачид цөөхөн байлаа. Харин сүүлийн тав зургаан жил олширч байгаа нь илт анзаарагдаж байна. Энэ сайн юм. Хүмүүс морь сонирхож байна. Морио хайрлаж байна. Эрчүүд маань морь уралдуулах сонирхолтой болсон байна.Уяачид олон болж байгаа нь морин спорт хөгжих сайхан боломж юм. Бид 3 сард аймгийн Алдарт уяач болсон дөрвөн хүнийхээ мялаалгын уралдааныг зохион байгууллаа. Энд гурван насны морь уралдснаас их нас гэхэд 140-өөд, азарга, соёолон зуугаад байсан гэхээр нэг юм анзаарагдах болов уу.
Манай “Эрдэнэт хүлэг” холбоо Эрдэнэтийн шинэ үүлдэр бий болгох зорилт тавьчихсан ажиллаж байгаа нь холбооны бусдаас ялгарах нэг онцлог гэж болно.
-Улсын баяр наадамд нэг, хоёрдугаар үеийн цустай эрлийзүүдийг уралдуулахгүй болоод байгаа. Харин бүсийн наадмын хувьд зохион байгуулагчид шийдэх болсон. Энд таны бодол? -Минийхээр цэвэр үүлдрийн морьдыг тусдаа уралдуулах ёстой юм. Харин “Шинэ Монгол” адуунууд нь үнэндээ Монгол гүүнээс гарсан, эсвэл Монгол азарганаас хээл авч төрсөн байдаг. Тийм ч учраас өнгөрсөн бүсийн уралдаандаа цэвэр цусны адууг уралдуулаагүй. Тэрнээс болоод нэлээн маргаан болсон доо. Хүмүүс гэхдээ улсад айрагдсанаар нь оруулах ёстой гэсэн асуудлыг тавьцгааж байсан. Иймээс энд ялгаатай хандахын тулд улсад ч, аймаг орон нутагт ч уралдуулмааргүй байгаа юм. Үнэндээ уяачдын маань ихэнх Монгол адуугаараа наадаж байгаа шүү дээ. Монгол наадамд Монгол адууг уралдуулсан нь илүү үр дүнтэй л гэж бодож байна.
-Таны хувьд хэзээнээс морь мал сонирхож эхлэв?
-1999 оноос моринд орсон. Найзууд маань бүгд л морьтой. Найзууд нэгнээ моринд урвуулах гээд морь бэлэглэдэг юм шиг байна. Тэр замаар бэлэгний морьтой болсон. Эхэндээ айлд тавьчихаад нэг их анхаардаггүй байлаа. Яваандаа хүмүүсийн адилаар ганц нэг морь уралдуулаад гайгүй амжилт гаргаад ирэхээр урамшдаг юм байна лээ. Тэгээд ч Монгол эр хүн байна даа. Хүүхэд байхад морь мал эргүүлж өссөн бусдын л адил явлаа. Энэ мэт дээр нэмэгдээд алийн болгон ажилтай завгүй гэж явахав гэж бас өөрийгөө жаахан өмөөрөх янзтай. Ингээд нэг л мэдэхэд нэлээн хэдэн морьтой болчихсон байсан. Гэхдээ би тийм том уяач биш л дээ.
-Эрдэнэт үүлдрийн адуу гаргахын тулд үржил селекцийн тал дээр нэлээн анхаарч байна уу?
-Би Увс нутгийн хүн. Нутгаасаа нэлээн адуу гүү авчирсан. Харин миний унаган адуунууд бол Сэлэнгийнх. Анх Сэлэнгэ аймгийн Зүүнбүрэнгийн Ганболд гэж залуугаас нэг азарга авч байсан юм. Сэлэнгэ талын угшилтай. Бас Сүхбаатар, Хэнтий, Дорноговиос бага насны адуу ч авч байлаа. Би ер нь Монгол тал руугаа сонирхолтой, эрлийз адуу байхгүй.
-Аймаг орон нутагтаа ямар ямар амжилт үзүүлж байв?
-2010 онд аймгийн Алдарт уяач боллоо. Дээр хэлсэн дөрвөн хүний нэг нь би байгаа юм. Арав гаруй жилийн хөдөлмөр маань аймгийн алдартад хүргэсэн гэхээр гайгүй уяач байгаа биз дээ. /инээв/ Аймгийн алдартын болзол өндөр, аймгаас 12 айраг, түрүү авч байж болзлоо хангадаг. Жилд хоёроос гурван айраг авдаг хүн орон нутагт цөөхөн шүү дээ. Сүүлийн гурван жил их нас, азаргаараа хоёр хоёр айраг авлаа. Ер нь азарга, их насанд жил бүр нэг нэг айраг авна гэдэг том амжилт шүү. Энэ бол хүндтэй цол. Цол дагаж бяр гэдэг дээ. Цаашид улс бүсэд үзнэ дээ.
-Ер нь Эрдэнэтийн харьяат аймгийн болон улсын алдар цолтой хэчнээн уяачид байдаг юм бэ?
-Улсын алдарт уяач гурав, манлай уяач хоёр байна. Харин аймгийн алдарт уяач дөч гараад явж байна.
-Энд гокийнхон жин дараад байна уу?
-Үгүй ээ. Гокоос Ганзориг, би, Бат-Энх, Жаргалсүрэн нарын захиралууд морь уяна. Дээр нь цех нэгжийн хэд хэдэн дарга байна. Гэхдээ ажлын ачаалал их болохоор сонирхож байгаа ч амжихгүй хүмүүс олон байна. Би үйлдвэрээ ярих их дуртай. 30 жил ажиллаж амьдарч байгаагаас сүүлийн 11 жил энэ ажлыг хийж байна.Манайх 6000 ажилчинтай.
-Жил бүр уяачдын холбоо шилдгүүдээ тодруулдаг? Мэдээж холбооны шилдэгүүдийг бас тодруулна биз?
-Өнгөрсөн онд манайх ММСУХ-ны шилдэг холбооны нэг болсон. Харин манай галаас оны шилдэг уяач, унаач хүүхэд, хандивлагч, тэргүүлэгч гишүүн гэж шинэ болзол гаргаж урамшуулсан. Уяачид их сайхан хүлээж авсан. ам сайтай байсан.
-Ярилцлага маань өндөрлөж байна.
-Зорин ирж ярилцсан та бүхэнд баярлалаа. Нийт уяачид, малчдыг маань морины босоо цагаан хийморь үргэлж ивээж байх болтугай.
"Тод магнай" сэтгүүл 2011 оны 5 сар № 16
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- Өчигдөр, 17:46 минут Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- Лхагва, 11:21 минут МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
- 2023 оны 10-р сарын 28 -нд Өвгөн ноён М.Пүрэвжавын нэрэмжит уралдаануудын нэг…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна