Уяач Б.Алдарбаяр: Богд халтар манай унаган адуу
-Төрийн наадмын түрүү Богд халтар манай унаган адуу гэж байсан. Тэр талаараа дэлгэрүүлээч?
-Рагчаасүрэн миний охин дүүтэй гэр болсон, манай хүргэн дүү байгаа юм. Би тэдний хүүдэд Богд халтарыг дааганд нь бэлэглэсэн юм. Халтар үрээний эцэг Буган азарга 1990 оны Алтан-Овооны анхны тахилга наадамд соёолондоо гурвалж байсан адуу. Баяр наадмын цуваанаас харвал Шаравын буган соёолон гурвалсан гээд биччихсэн байгаа. Шарав гэдэг бол Рагчаасүрэнгийн аав байгаа юм.
-Тэгэхээр Рагчаасүрэнгийн л унаган адуу юм биш үү?
-Буган азарганы төл буган азаргыг хүргэн дүү маань манай хүүхдэд зааж өгсөн юм. Түүнээс гарсан төл нь Богд халтар. Халтар үрээний эх нь бага Моононгийн Ганбаатар гэж миний найз надад бэлгэнд өгсөн хар гүү байдаг юм. Хар гүү Моонон гуайн Цэхэр хар гээд хурдан хул азарганых нь төл байгаа юм. Богд халтар даагандаа уягдаагүй. Шүдлэндээ багахан тахилгын сунгаанд хол түрүүлж, уралдаанд нь есөлж байсан. Хязааланд нь манай хүргэн дүү өөрөө уяж сумын наадамд аман хүзүүдүүлээд, давхар уяагаар Дорноговь аймгийн 80 жилийн ой зүүн бүсийн наадамд таваар давхисан шүү дээ. Тэр үеэс л хүмүүс хурдан гэдгийг нь таньж ил далд сонирхож явсан юм шиг байгаа юм.
-Түмэнбаяр Алдартад ирэхээсээ өмнө соёолондоо өвлийн хэд хэдэн уралдаанд түрүүлсэн гэдэг биз дээ?
-Тэгсээн. Уралдах болгондоо л түрүүлж байсан. Түмэнбаяр таван сарын орчим авсан байх шүү. Тэгээд л очоод улс бүсийн наадамд хоёр түрүүлчихсэн.
-Нууц биш бол хэдээр зарагдсан юм бэ?
-Нууцсаад байх юу байхав дээ. Би ер нь юмыг нуух дургүй. Байгаа байдал үнэн зөвөөрөө байх ёстой. 30 сая төгрөгөөр л зарсан.
-Богд халтартай эцэг, эх нэгтэй өөр эр төл танд бий юу?
-Байхгүй. Гурван төл л гарсан юм. Богд халтарыг дүүгийнхээ хүүхдэд өгөөд хоёр охин төлийг нь хүнд зарчихсан. Эцэг азаргыг нь бас нэг хүнд өгчихсөн. Одоогоор үр төлүүд нь хурдалж байна гэж дуулдахгүй л байна.
-Унаган адуу Улсын наадамд түрүүлэхийг дуулах сайхан байсан биз?
-Сайхан байлгүй яахав. Азарганых нь дээд удам манай дүүгийн өөрийнх нь адуу байсан болоод тэр үү, миний нэрийг дурсаагүй. Битүүхэн горьддог л юм билээ, хүн чинь. Уг нь манай ах бэлгэнд өгсөн адуу юм. Дээд удам нь миний азарганы төл байгаа юм гээд хэлчихсэн бол баярлах л байлаа. Тэглээ гээд ах дүү улс гомдож туниад юу шалихав. /инээв/
-Яриа эхлэхэд аавыгаа цолонд хүргэж байж, дараа нь өөрөө авна гэж боддог гэж байсан. Аав тань бас морь уях уу?
-Энэ биеийг бий болгосон аавыг минь Борхүү гэдэг. Хурдан адуунд дуртай, жирийн л нэг монгол эр. Ах нь аливаа юм эрэмбэ тэс дараатай байх ёстой гэж боддог хүн. Тиймдээ ч эхлээд аавыгаа цолонд хүргэнэ гэсэн зорилго тавиад түүндээ ч хүрч байна. Аав маань сумын Алдарт уяач. Одоо аймгийн Алдартын болзол хангах гээд зүтгэж явна. Аав бид хоёр сумын наадмаас айраг түрүү бишгүй авсаан. 2009 онд манай хуурай дүү аймгийн Алдарт уяач Дугарсүрэнгийн Бямбасүрэн соёолон морь уяж өгч сумын наадамд түрүүлгэж анхны айргийг авч өгч байлаа. Тэрнээс хойш дөрвөн жил дараалан сумын наадмын түрүү авсан. Ер нь түрүү, айраг тасраагүй дээ.
-Уяачид малчдын амьжиргааны нэгэн сурвалж болоод байгаа адууны наймааг хэр хийж байна?
-Өөрийн адуунаас гэвэл 20 саяар нэг соёолон үрээ Мөнхбат Тод манлайд зарсан. Одоогоор тэгж давхилаа гэж дуулдахгүй л байна.
-Эр хүний дотор эмээл хазаартай морь багтана гэдэг. Төрийн наадмын довноо уралдах мөрөөдөл бий биз?
-Байлгүй яахав. Өнөө жил болбол оролцох санаа байна. Том довон дээр уралдахад хүүхэд, морь, эзэн гурав гурвуулаа сайжирдаг гэдэг шүү дээ.
-Танайхан ер нь хурдан моринд сонирхолтой юмаа даа?
-Би хоёр эмэгтэй дүүтэй, эцэг эхээс гурвуулаа. Том банди хотод 105 дугаар цэргийн ангид алба хаадаг. Өмнөд Судан яваад ирсэн. Бага банди маань аймагт сурдаг. Хоёулаа л хурдан моринд дуртай. Одоогоор ажил сургууль гээд завдахгүй л байх шиг байна. Яваандаа уях биз дээ.
-Эргэлзэхгүй байна. Уясан хүлэг тань хурдан байж, тод магнай торгон жолоогоо өргүүлж явах болтугай.
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
- 4-р сарын 15 -нд Уяач Ц.Батсайхан: Гэсэрваань гуай тарган ирэн дээр…
- 3-р сарын 27 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 3-р сарын 27 -нд МУ-ын Тод манлай уяач Б.Далай: Уяачийн амжилтанд г…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 3-р сарын 19 -нд 2023 оны ММСУХ-ны чансаа өндөр уяачид
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ УЯАЧ, УРАЛДААНЧ ХҮҮХДҮҮ…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ш.Мөнхбаатар:Ах дүү дөрвүүл аа…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд 2023 ОНЫ ММСУХ-НЫ 21 АЙМГИЙН ШИЛДЭГ САЛБАР ХОЛБОО,…
- 2024 оны 3-р сарын 05 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд Манлай уяач Ч.Сугар: Алаг морийг харсан хүн болгон…
- 2024 оны 2-р сарын 27 -нд 2022 оны чансаа өндөр сонгомол дээд насны хүлгүүд
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Н.Билэгтсайхан 66 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр у…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МОНГОЛ УЛСЫН 2022 ОНЫ ӨНДӨР ЧАНСААТАЙ ИХ НАСНЫ МОР…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд О.Батбилэг 73 оноогоор 2022 оны чансаа өндөр уяачд…
- 2024 оны 2-р сарын 26 -нд МУ-ын Алдарт уяач Г.Болдбаатар:Наадмын маргаашнаас…
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны чансаа өндөр азарганууд
- 2024 оны 2-р сарын 22 -нд 2022 оны МУ-ын шилдэг уяач, уралдаанч хүүхдүүд
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд ММСУХ-ны 2022 оны шилдгүүд шагналаа авлаа
- 2024 оны 2-р сарын 21 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 2-р сарын 20 -нд Уяач Б.Батжаргал: Сүүлд цоохор даага даяндуулсан
- 2024 оны 2-р сарын 19 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 14 -нд Цолоо ахиулсан уяачид
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Нийслэлийн Алдарт уяач цолоор 28 хүн шагнагджээ
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Дөрвөн Тод, дөрвөн Манлай, 18 Алдарт уяач цол авах…
- 2024 оны 2-р сарын 07 -нд Сумын Алдарт уяач Н.ДУГАРЖАВ: БИ ДӨРӨВДҮГЭЭР АНГИА…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 2-р сарын 05 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 27 -нд Сумын Алдарт уяач Д.Батбаяр: Би Биндэрт анх адуу т…
- 2024 оны 1-р сарын 26 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 25 -нд Архангай аймгийн 100 жилийн ой, хангайн бүсийн ура…
- 2024 оны 1-р сарын 24 -нд СУМЫН АЛДАРТ УЯАЧ А.Цэрэндорж: ЗААМАРТ ДАЛАЙ ЛАМЫГ…
- 2024 оны 1-р сарын 22 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 21 -нд Аймгийн Алдарт уяач Б.Баттөр: Таван жилийн дотор с…
- 2024 оны 1-р сарын 18 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Аймгийн Алдарт уяач Ц.Жамсран: Өөрийн тамгатай уна…
- 2024 оны 1-р сарын 15 -нд Богд хан уулын аймаг байгуулагдсаны 100 жилийн ой,…
- 2024 оны 1-р сарын 11 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Аймгийн Алдарт уяач М.Мөнхбаяр: Адууны төлөө уйгаг…
- 2024 оны 1-р сарын 10 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн уралда…
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Сумын Алдарт уяач Ц.ГЭРЭЛБААТАР: Сайн адууны удам …
- 2024 оны 1-р сарын 08 -нд Завхан аймгийн 100 жилийн ой, баруун бүсийн урал…
- 2024 оны 1-р сарын 03 -нд Хамгийн шимт тэжээлийг мэдэх үү?
- 2024 оны 1-р сарын 02 -нд М.Энхтайван: Хүн хэдий чинээ сэтгэлээ өгнө, адуу т…
- 2023 оны 12-р сарын 27 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 12-р сарын 25 -нд Баахан хэрэг тарих Баяндэлгэрийн буурал
- 2023 оны 12-р сарын 23 -нд Нийслэлийн Алдарт Уяач цолны болзол хангасан уяачд…
- 2023 оны 12-р сарын 22 -нд Аймгийн Алдарт уяач Г.Энхбаатар: Аавынхаа уяаны ар…
- 2023 оны 12-р сарын 17 -нд Хэнтий аймгийн 100 жилийн ой, зүүн бүсийн уралдаан…
- 2023 оны 10-р сарын 29 -нд Сумын Алдарт уяач Л.Батноров: Азарганы түрүүгээр а…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна