Дэлхийд данслагдсан хонгор халзан

Баянхонгор аймгийн Баян-Овоо сумын уугуул Цэндийн Энхтайваны хонгор халзан морь АХ-ын 92 жилийн ой үндэсний их баяр наадамд аман хүзүүнд хурдалж, давхар уяагаар шигшмэл морьдын “ИХ хурд-6” уралдаанд гуравлан, дэлхийн дээд амжилтыг тогтоох 3000 морины /4249 хүлэг уралдсан/ уралдаанд түрүүлэн энэ цагийн эгэлгүй хурдан буян гэдгээ батлан харуулсан. Хонгор халзан морь Сүхбаатар аймгийн Онгон сумын уугуул, аймгийн Алдарт уяач  Баатарын Буян-Оршихын адуу. Баатар уяач нэг нутгийн Дамиа багш буюу Дамдинсүрэнгээс Дүйдэнгийн харын угшилтай хар гүү авч, түүний төл саарал гүүнээс эдүгээгийн хонгор халзан морь төржээ. Харин эцэг шарга азарга нь мөн л Дамдинсүрэн багшийн Махбуриадын улааны угшилтай адуу байсан гэдэг. Халзан морийг соёолон цагаасаа эхлэн уягдаж хамгийн анх мянгат малчны баярт айргийн гурваар давхиж  байсан бөгөөд түүний дараа Баяндэлгэр сумын баяр наадамд түрүүлжээ. Тэр жилээ Хэнтий аймагт болсон “Сэцэн ханы хурд” зүүн бүсийн наадамд айргийн дөрвөөр хурдалж, томоохон наадмын анхны айргаа хүртсэн юм. Хонгор халзан морь хавчигтаа аймгийнхаа наадамд арваар давхиж, Баяндэлгэр суманд болсон овооны наадамд аман хүзүүдсэн ч тооцогдолгүй хасагдсан гэдэг. Харин өнгөрсөн жил долоо настай адуу Баяндэлгэр сумын наадамд түрүүлээд, аймгийнхаа 70 жилийн ой зүүн бүсийн наадамд зургаад хурдалж, Замын-Үд сумын ойд гурвалжээ. Ийнхүү Засгийн газрын тогтоолт хоёр ч бүсийн наадамд дээгүүр давхисан хонгор халзан морийг одоогийн эзэн нь уралдааны бичлэг үзэж байгаад анх олж харан, уяач Т.Ихбаяраараа дамжуулан өнгөрсөн оны 12-р сарын дундуур 40 сая төгрөгөөр худалдан авсан гэдэг. Халзан морь шинэ эзэндээ ирсэн даруйд “Дүнжингаравын хурд-2013” уралдаанд 17-гоор, “Эрдэнэт хурд” уралдаанд 11-ээр тус тус хурдалж, хэдхэн хоногийн өмнө төрийнхөө их баяр наадамд аман хүзүүдсэн нь энэ юм.
А.Тэлмэн