Хан уулын ард зайдан морь түрүүлдэггүй


Дундговь аймгийн Дэрэн сум бол хурдан хурц хүлэг морьд, эрдэмт уяачдаараа хэзээнээс нааш алдартай нутаг. Энэ нутгаас төрөн гарсан олон хурдан буян болоод олон алдарт уяачдын дундаас нэгэн хүний тухай онцлон өгүүлэхэд: Дэрэн сумын уяач "Шорон хуруу" хэмээх Учралын Хайнзан гэдэг хүн улсын их баяр наадмаас хоёр түрүү, хоёр айраг хүртсэн байдаг бөгөөд түүний аав Учрал улсын наадамд азарга айрагдуулсан байдаг бол хүү Шагдар нь мөн нэг түрүү хүртсэн байдаг билээ. Тодруулбал 1936 оны гал хулгана жил, Ардын хувьсгалын 15 жилийн ойгоор уралдсан 403 их насны морьдоос халиун морио түрүүлгэж түмэн эхээр цоллуулсан бол хойтон жил нь буюу 1937 оны Ардын хувьсгалын 16 жилийн ойгоор хээр азарга нь 268 алтан тууртаас аман хүзүүнд хурдалж байсан байна. Үүнээс гадна 1938 оны улсын наадмаар хонгор морио түрүүлгэж улмаар 1939 онд халиун морио айргийн тавд хурдлуулсан байдаг. Тэр жил /1939 он/ түүний хүү Х.Шагдар сартай хонгор азаргаа түрүүлгэж, аав хүү хоёр нэг наадмаас нэг түрүү, нэг айраг хүртэж явсан бардам түүхтэй.
У.Хайнзангийн халиун морь нь айлын хонины морь байсан гэдэг. Тэрээр халиун морио хурдан гэдгийг нь танин авч ийнхүү улсын их баяр наадамд нэг түрүүлгэж нэг айрагдуулсан бол 1938 онд түрүүлсэн хонгор морь нь Баянцагааны нэрт уяач Ц.Батбуян гуайн унаган адуу гэдэг.
Хайнзангийн эцэг Учрал нь 1930 оны морин жил, Ардын хувьсгалын 9 жилийн ойгоор хүрэн азаргаа дөрөвт хурдуулж байсан нь цуваан дээр тэмдэглэгдэн үлдсэн байдаг бөгөөд эндээс харахад Дэрэнгийн Учрал, Хайнзан, Шагдар нар нь гурван үеэрээ улсын наадамд морь айрагдуулсан нэрт уяачид юм.
"Шорон хуруу" Учралын Хайнзанг улсын наадамд халиун морь, хонгор морио түрүүлгэж байх тэр үед морийг нь унадаг байсан Халтар гуай өдгөө 88 настай азай буурал болжээ. Халтар гуайн аав У.Хайнзан уяачтай гэмгүй сайхан нөхөрлөдөг байсан бөгөөд хүүхдээр нь морио унуулж, улсын наадмын түрүү хүртсэн тэрээр өөрийнхөө алтан бөгжний хэсгээр мориныхоо хүүхдэд сүүжин ээмэг хийлгэж өгч байсан тухай Халтар гуай одоо хүртэл дурсан сууна. Дуу хуурын өлгий Дундговь аймгийн Дэрэн сумын уугуул У.Хайнзан уяач мориныхоо хүүхдүүдийг орой унтахад нь нэг аяга тараг уулгаад эсгийнд боогоод унтуулдаг байсан нь бас нэгэн учиртай биз ээ...
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Лхагва, 12:44 минут Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд: Тод манлай уяач Д.…
-
Лхагва, 11:04 минут "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан хязаал…
-
9-р сарын 04 -нд МУ-ын Алдарт уяач И.Золбоо: Хонгор нутгаас төрийн …
-
9-р сарын 03 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд: Тод манлай уяач Б.…
-
9-р сарын 02 -нд "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан соёоло…
-
8-р сарын 21 -нд "Их хурд-10" уралдаанд эхний 10-т хурдалсан их нас…
-
2025 оны 8-р сарын 11 -нд ММСУХ-ны 30 жилийн ой, "Их хурд-10" уралдаанд эхни…
-
2025 оны 8-р сарын 05 -нд Сүүт гүүний унагыг шүтсү...
-
2025 оны 8-р сарын 04 -нд Зүүн бүсийн сонгомол бага ангилалд Ц.Мягмардоржийн…
-
2025 оны 8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Х.Нурлаты…
-
2025 оны 8-р сарын 02 -нд Зүүн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Э.Бямбасү…
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Д.Ариуннарангийн хээр хязаалан түрүүл…
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд М.Адъяабаатарын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Зүүн бүсэд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зээрд түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Б.Отгонсэлэнгийн хээр морь түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 30 -нд Баруун бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Т.Цэенд…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Г.Пүрэвсүрэнгийн хүрэн халзан даага түр…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд С.Хүдэрчулууны зээрд соёолон түрүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн халтар морь түрүүлл…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Баярмагнайн бор соёолон түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд О.Баатарын хонгор соёолон түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн Гоё хээр азарга түр…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Тогтохын хүрэн халзан азарга түрүүл…
-
2025 оны 7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Б.Саянсанаагийн халиун азарга түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол бага насны ангилалд Л.Нямба…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд А.Ариунболдын зээрд даага түрүү магна…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Б.Дагвабазарын хээр хязаалан түрүүллэ…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Б.Баярхүүгийн зээрд шүдлэн түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Батдоржийн Ганбаярын хээр халзан шүдл…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Увс аймагт болсон баруун бүсийн уралдаануудад түрү…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн шүдлэн насны морьд гарааны зурхай ру…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Ж.Батзоригийн хар хязаалан түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Дорнод аймагт болсон "Зүүн бүсийн хурд" уралдаануу…
-
2025 оны 7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд 113 хязаалан бүртгүүлжээ
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач Д.…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд Б.Гөлөгсайханы бор шүдлэн түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хөдөлмөрийн баатар Б.Далай нутагтаа "Цэнхэр тэнгэ…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 121 соёолон мордож, Н.Мөнхийн бор ха…
-
2025 оны 7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 147 хязаалан мордож, Г.Хишигбатын хэ…
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдаанд эхний 10-т ху…
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд М.Мөнхбатын хул морь түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Н.Мөнхзоригийн хээр азарга түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол бага…
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дунд…
-
2025 оны 7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дээд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
2025 оны 7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна