Төрийн наадмын түрүү Элбэг хээрийн төл Н.Батболдын Энержи хонгор

Хүрмэн сумын уугуул, Нямсүрэнгийн Батболдын хонгор морь өмнийн говийн өнөө цагийн өнгө тодорхойлох хурдан буянгуудын нэг. 2009 онд одоогийн эзэндээ ирсэн хонгор морь “Энержи ресурс” компанийн нэрэмжит уралдаанд хоёр ч удаа айргийн таваар хурдалж, олноо “Энержи” хэмээн алдаршсан билээ. Ийнхүү уралдсан болгондоо түрүүлж айрагддаг хонгор морь нь хоёр талын цустай адуу бөгөөд тодруулбал түүний эцэг нь 1996 оны  улсын наадамд шүдлэндээ айргийн гуравт хурдалж, дараа жил нь буюу 1997 оны төрийн их баяр наадамд алтан жолоо өргүүлж байсан Ч.Элбэгсайханы Элбэг хээр азарга юм. Хээр азарга уг нь Төв аймгийн Мөнгөнморьт сумын харьяат МУ-ын Алдарт уяач "начин" хэмээх Б.Дэмбэрэлийн унаган адуу. Багануур бага Хэнтий бүсийн уяачдын холбооны тэргүүн Ч.Элбэгсайхан Б.Дэмбэрэл Алдарт хоёр адуугаар дамжин нөхөрлөсөн эртний андууд. Тиймээс хурдан моринд зүтгэлтэй хуурай дүүдээ Б.Дэмбэрэл хээр үрээгээ бэлэглэж, түүнийг нь “Элбэг” хээр хэмээн нэрийдэх болсон гэдэг. Харин эх хул гүү нь З.Даваанэрэнгийн Мөнх төрийн мөнгөн магнай хүрэн халзан азарганы цустай адуу хэмээгддэг. Ийнхүү хоёр талын хурд нийлсэн хонгор морь 2009 онд одоогийн эзэндээ ирсэн бөгөөд Н.Батболд эхнэрийнхээ талын хамаатан Ч.Элбэгсайхан ахдаа  “нэг сайхан их морьтой болмоор байна” гэх хүсэлтээ тавьжээ. Тэр дагуу нь Ч.Элбэгсайхан арваад тооны  морьд үзүүлж, тэрнээс Н.Батболдын нүдэнд хонгор морь илүүтэй туссан гэдэг. Ийнхүү хонгор морь Н.Батболд  хоёр дөрөө харших болж, 2010 онд  аймгийн Алдарт уяач Х.Мөнх-Эрдэнээр уяа сойлгыг нь  тааруулуулан Өмнөговь аймгийн наадамд хол тасархай түрүүлгэжээ. Ийнхүү очсон цагаас хурдалж эхэлсэн хонгор морь одоогийн байдлаар аймаг сумдын наадмаас хоёр түрүү, зургаан айраг хүртээд буй бөгөөд энэ жил л гэхэд аймгийнхаа наадамд айргийн гурваар хурдалж хурдан морь сонирхогчдоос өндөр үнэлэлт аваад байна. 

А.Тэлмэн